İçeriğe geç

Beyin Damar Tıkanıklığı ( Ateroskleroz ) ( Serebrovasküler Tıkayıcı Hastalık)

Beyin Damar Tıkanıklığı ( Ateroskleroz ) ( Serebrovasküler Tıkayıcı Hastalık)

İSKEMİK İNME

Beyin Damar Tıkanıklığı ( Ateroskleroz ) ( Serebrovasküler Tıkayıcı Hastalık)

Felç geçirdiğinizde tedavi genellikle beyninize kan akışındaki soruna neyin sebep olduğuna bağlıdır. Bazı durumlarda, kapsamlı bir incelemeye rağmen felç nedeni belli olmayabilir veya “kriptojenik” (bilinmeyen kökenli) olabilir…)Kaynak © 2024 Cleveland Kliniği.

Kriptojenik felçler ne sıklıkla meydana gelir?

İskemik felçler tüm felçlerin %85’ini oluşturur. Bu felçler, beyninize giden bir arterin genellikle bir kan pıhtısı nedeniyle tıkanması sonucu meydana gelir. İskemik felçlerin yaklaşık %25’i kriptojeniktir; bu, testlerin kesin bir neden göstermediği anlamına gelir…)Kaynak © 2024 Cleveland Kliniği.

İskemik inme dünya çapında önemli bir ölüm ve sakatlık nedenidir ve gelecekte yaşlanan nüfusla birlikte artması beklenmektedir. Şu anda iskemik felç sırasında meydana gelen hasara yönelik klinik olarak mevcut bir tedavi mevcut değildir, ancak bu alanda çok sayıda araştırma yürütülmektedir..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

Serebrovasküler Hastalık

Bazen nörovasküler hastalıklar olarak da adlandırılan birçok serebrovasküler hastalık, yaşam boyu tedavi gerektirir. Bu karmaşık durumların teşhisi ve tedavisi derin bilgi ve deneyim gerektirir..)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

Çoğu serebrovasküler durum için ana tedavi cerrahidir…)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

İnme Tedavisi

İskemik felç için FDA onaylı tek tedavi, doku plazminojen aktivatörü anlamına gelen tPA adı verilen bir ilaçtır…)Kaynak McGovern Tıp Fakültesi Nöroloji Bölümü

Bu “beyin kurtarıcı” tedavi, felce neden olan pıhtıyı çözer. Bu ilaç yalnızca felç başladıktan sonraki 4,5 saat içinde verilen IV yoluyla verilebilir. İlaç ne kadar erken verilirse, daha fazla hasarı önlemek için ölmekte olan beyne oksijenin zamanında geri kazandırılması şansı o kadar artar…)Kaynak McGovern Tıp Fakültesi Nöroloji Bölümü

Meydana gelen hemorajik (kanamalı) inmenin türüne bağlı olarak, ameliyat da dahil olmak üzere farklı tedavi seçenekleri vardır...)Kaynak McGovern Tıp Fakültesi Nöroloji Bölümü

Ancak tPA alan kişilerin çoğunda ilaç pıhtıyı etkili bir şekilde çözmez. Ve bazı insanlar intravenöz olarak uygulanan ilaca aday değiller. Saver, küçük, sakatlanmaya yol açmayan felç geçiren kişilerde faydalı bulunmadığını belirtiyor. ..)Kaynak AARP Yaşlılar Derneği

Doku plazminojen aktivatörü (tPA) ile tedavi yoluyla trombolizin, felç başlangıcından sonraki 3 saat içinde ilaç verilen felç hastalarında nörolojik ve fonksiyonel iyileşme sağladığı gösterilmiştir ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

inme başlangıcından 3-4,5 saat sonra değerlendirmeye başvurdukları için hala tPA tedavisine uygun değildir . Ayrıca, tPA tedavisinin 4.5 saatten daha uzun süre başlatılması (yani, gecikmiş tPA tedavisi), özellikle inme hastalarında yüksek mortaliteye (Yüksek Ölüm oranı ) yol açabilen hemorajik transformasyon (HT) gibi zararlı yan etkilerle ilişkilendirilmiştir ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

100 hastadan oluşan varsayımsal bir grup için TPA’nın etkisi

tahminen 32 hasta faydalandı ve 3 hasta zarar gördü.

Her ne kadar TPA ile iyi bir sonuç alma şansı artsa da,

TPA verilen felçli hastaların yarısından fazlası hâlâ engelli olacak

felçlerinden. İyi bir sonuç garanti edilmez...)Kaynak Telif Hakkı © 2024 Dartmouth Hitchcock Tıp Merkezi ve Dartmouth Hitchcock Klinikleri

Potansiyel riskler nelerdir?

İnme hastalarında TPA tedavisinin en büyük riski kanamadır

beyne girerek durumlarının kötüleşmesine ve hatta ölüme neden olur.

Felçte bu tür ciddi kanamaların görülme olasılığı ortalama %1’den azdır.

TPA ile tedavi edilmeyen hastalarda bu oran TPA alan hastalarda %6’dır. Diğer daha az

TPA’nın yaygın yan etkileri arasında vücudun diğer bölgelerine kanama ve

alerjik reaksiyonlar…)Kaynak Telif Hakkı © 2024 Dartmouth Hitchcock Tıp Merkezi ve Dartmouth Hitchcock Klinikleri

Felç geçirdiğinizde tedavi genellikle beyninize kan akışındaki soruna neyin sebep olduğuna bağlıdır. Bazı durumlarda, kapsamlı bir incelemeye rağmen felç nedeni belli olmayabilir veya “kriptojenik” (bilinmeyen kökenli) olabilir…)Kaynak © 2024 Cleveland Kliniği.

Bu sinir bozucu olsa da devam eden araştırmalar, yeni tespit ve tedavi yöntemleri sunarak bu tıbbi gizemi anlamamıza yardımcı oluyor.Nörolog Irene Katzan, MD , kriptojenik felç hakkında bilmeniz gerekenleri ve genel olarak felçleri nasıl önleyebileceğinizi açıklıyor.

Kriptojenik felçler ne sıklıkla meydana gelir?

İskemik felçler tüm felçlerin %85’ini oluşturur. Bu felçler, beyninize giden bir arterin genellikle bir kan pıhtısı nedeniyle tıkanması sonucu meydana gelir. İskemik felçlerin yaklaşık %25’i kriptojeniktir; bu, testlerin kesin bir neden göstermediği anlamına gelir…)Kaynak © 2024 Cleveland Kliniği.

Felçlerin diğer %15’i, beyninizdeki zayıflamış bir kan damarı yırtıldığında meydana gelen hemorajik felç olarak kabul edilir.

Kriptojenik felç için çareler nelerdir?

En etkili tedavilerin ortaya çıkarılmasına yardımcı olacak araştırmalar olsa da, doktorlar kriptojenik felç geçiren çoğu insanı, ortalama bir insanın ecza dolabında bulabileceğiniz türden aspirinle tedavi ediyor…)Kaynak © 2024 Cleveland Kliniği.

Derhal tıbbi yardım alabilmeniz için felç belirtilerini bilmek hala önemlidir . “İnme geçirirken felç geçirip geçirmediğinizi bilemezsiniz. Ve nedeni nihai olarak bilinmese bile her tür felçte ilk tedavi için saniyeler önemlidir” diyor Dr. Katzan.

Kendinizin veya tanıdığınız birinin felç geçirdiğini düşünüyorsanız hemen 911’i arayın. Daha sonra doktor ne tür bir felç olduğuna ve onu en iyi nasıl tedavi edeceğine karar verebilir…)Kaynak © 2024 Cleveland Kliniği.

İskemik felç (IS) tüm felçlerin %70’ini oluşturur ve uzun vadede tekrarlama riski yüksektir. 2019 yılında İD’ye bağlı ölümlerin toplam sayısı 3,29 milyona ulaştı; bu sayı felç ölümlerinin %50,3’ünü ve tüm kardiyovasküler hastalık (KVH) bağlantılı ölümlerin %17,7’sini oluşturuyor ve bu da İD’nin önlenmesini özellikle önemli kılıyor. ..)Kaynak © 2024 Amerikan Nöroloji Akademisi

Soyut

Tekrarlayan iskemik felçler dünya çapında önemli sağlık sorunlarına neden olmaktadır. Kontrolsüz vasküler risk faktörleri olan hastaların tekrarlayan iskemik felç geçirme olasılığı daha yüksektir. ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

İnme, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde, birden fazla sağlık hizmeti sunum sistemini kapsayan küresel bir halk sağlığı sorunudur . Amerika Birleşik Devletleri’nde yıllık felç insidansı yaklaşık 800.000’dir ve bunların dörtte biri tekrarlayan felçlerdir ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Tekrarlayan felç riskini artıran hipertansiyon, diyabet, dislipidemi, sigara içme ve fiziksel hareketsizlik gibi değiştirilebilir risk faktörleri vardır ve bu nedenle sıklıkla tekrarlayan felç önleme programlarının odak noktası olarak hizmet eder ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Günümüzde stoke için standart tedaviler arasında aspirin rejimleri, rekombinant doku plazminojen aktivatörü (rtPA) ve arteriyel rekanalizasyon teknolojisi yer almaktadır. rtPA, akut iskemik inme için FDA onaylı tek tedavi yöntemidir ve tromboliz adı verilen bir süreçle çalışır,

ancak bu ilacı alan hastaların yalnızca yarısı tamamen iyileşir Gonzales ve ark. başarı oranının %35 ile çok daha düşük olduğunu belirtti. rtPA, birden fazla kontrendikasyon, mütevazı bir başarı oranı ve etkinliği için sınırlı bir zaman aralığı sunar. Cerrahi prosedür geçirmiş hastaları ve diğer olası komorbiditeleri olan hastaları tedavi etmek için bu yöntemi kullanmanın güvenlik kaygıları vardır . Bu yetersizlikler nedeniyle ilaç üzerinde yapılan araştırmalarda, etkinliğini artırmak için başka maddelerle karıştırılması yaklaşımı benimsenmiştir…)Kaynak 996-2024 MDPI (Basel, İsviçre)

İlaç Pıhtıları Nasıl Temizler?

Doktorlar sahip olduğunuz pıhtı türüne göre farklı ilaçlar kullanır:

Kan incelticiler. Antikoagülanlar olarak da adlandırılan bunlar, derin ven trombozu (DVT) için daha yaygın kullanılan ilaçlardan bazılarıdır. Bu, büyük damarlarınızdan birinde, genellikle bacağınızda meydana gelen bir kan pıhtısıdır . Kan incelticiler ayrıca felç veya pulmoner emboli (kan pıhtısı akciğerlerinizdeki bir atardamara gittiğinde) sonrasında pıhtı oluşumunu önlemeye yardımcı olmak için de kullanılır.

Kan sulandırıcılar pıhtıyı çözmez ancak büyümesini durdurabilir ve yenilerinin oluşmasını engelleyebilirler. Bu vücudunuza pıhtıyı parçalaması için zaman verir…)Kaynak © 2005 – 2024 WebMD LLC,

Farklı kan incelticiler farklı şekillerde çalışır:

Doğrudan oral antikoagülanlar (DOAC’ler), vücudunuzun pıhtı ağını oluşturan protein olan fibrin üretmesini engeller.

Heparin, trombin gibi vücudunuzun en önemli pıhtılaşma proteinlerinden birinin işini yapmasını engeller.

Warfarin (Coumadin), karaciğerinizin pıhtılaşma için ihtiyaç duyduğunuz proteinleri üretme yeteneğini yavaşlatır.

Trombolitikler. Bu pıhtı çözücü ilaçlar, pulmoner emboli gibi ciddi durumlar için kullanılır. Kan sulandırıcıların aksine pıhtıyı parçalarlar. Vücudunuzun doğal temizleme sürecini başlatan plazmini etkinleştirerek çalışırlar…)Kaynak © 2005 – 2024 WebMD LLC,

Kan sulandırıcılar veya antikoagülanlar akciğerdeki kan pıhtısının en yaygın tedavisidir. Kan sulandırıcıların kan pıhtılarını çözmeyeceğini unutmamak önemlidir. Çoğu durumda, vücudunuzun sonunda pıhtıyı kendi kendine çözeceği umudu vardır. Aksi takdirde daha sert önlemlerin alınması gerekebilir…)Kaynak ©2024 Amerikan Akciğer Derneği. Amerikan Akciğer Derneği,

Trombolitik adı verilen pıhtı çözücüler, ani ve şiddetli kanamalara neden olabildikleri için yaşamı tehdit eden durumlara yönelik bir ilaçtır...)Kaynak ©2024 Amerikan Akciğer Derneği. Amerikan Akciğer Derneği,

2 ana felç türü vardır:

iskemik felç ve hemorajik felç. Beyni farklı şekillerde etkilerler ve farklı nedenlere sahip olabilirler…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

İskemik vuruş

İskemik felç en sık görülen felç türüdür. Bir kan pıhtısı beyne kan ve oksijen akışını engellediğinde meydana gelir .

Bu kan pıhtıları tipik olarak arterlerin zamanla yağ birikintileri (plak) nedeniyle daraldığı veya tıkandığı bölgelerde oluşur. Bu süreç ateroskleroz olarak bilinir .

Yaşlandıkça atardamarlarınız doğal olarak daralabilir ancak bu süreci tehlikeli derecede hızlandıran bazı şeyler vardır…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Bunlar şunları içerir:

sigara içmek

yüksek tansiyon (hipertansiyon)

obezite

yüksek kolesterol seviyeleri

diyabet

aşırı alkol alımı

İskemik inmenin bir başka olası nedeni de atriyal fibrilasyon adı verilen bir tür düzensiz kalp atışıdır .

Bu, kalpte parçalanan ve beyni besleyen kan damarlarına ulaşan kan pıhtılarına neden olabilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Ek bilgi NOTLARI

Ateroskleroz Tedavileri

Şu anda aterosklerozu tersine çevirebilecek herhangi bir tedavi yoktur, ancak yukarıda önerilen sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri, aterosklerozu daha da kötüleştirmeye yardımcı olabilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Çoğu serebrovasküler durum için ana tedavi cerrahidir. ..)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

Ateroskleroz için şu anda mevcut olan tedavi modları statin, ACE inhibitörü ve β-bloker ile sınırlıdır, bunlar arasında statin en çok çalışılan ve birinci basamak tedavi olarak kullanılandır Hiperlipidemi tedavisinde kullanılan statin, LDL düzeylerini düşürerek işlev görür; daha da önemlisi, statin üzerine yapılan birkaç randomize kontrollü çalışmanın bir meta-analizi, statinin hem tüm nedenlere bağlı mortaliteyi hem de aterosklerotik kardiyovasküler hastalıkların insidans oranlarını azalttığını bildirdi ..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

“Pıhtı eritici” ilacın bu şekilde kullanılmasına tromboliz denir.

Alteplase, felç meydana geldikten sonra mümkün olan en kısa sürede ve kesinlikle 4,5 saat içinde başlanırsa en etkilidir.Bu süreden sonra kullanıldığında ne kadar faydalı olduğu belli olmadığından, 4,5 saatten fazla süre geçmişse genellikle önerilmez.

Alteplase kullanılmadan önce iskemik inme tanısını doğrulamak için beyin taraması yapılması çok önemlidir.Bunun nedeni, ilacın hemorajik felçlerde ortaya çıkan kanamayı daha da kötüleştirebilmesidir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS

Ek bilgi NOTU : İskemik İnme . Beynin bir kısmına kan akışı engellendiğinde veya azaldığında iskemik inme meydana gelir . Bu, beyin dokusunun oksijen ve besin almasını engeller. Beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar.

Statinler plakları çözebilir mi?

Bazı çalışmalar statinlerin plak hacmini azaltabileceğini öne sürse de, yüksek doz statinlerin kullanılmasıyla bile azalma küçüktür . Plak hacmindeki bu küçük değişiklik nedeniyle, statin tedavisinin plaklar üzerindeki diğer etkileri öne sürülmüştür..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Şu anda bu ünlü plakları tamamen ortadan kaldırabilecek bir ilaç yok. Profesör Angoulvant’ın belirttiği gibi, “çok yüksek dozlarda statinlerin kolesterol içeriğini biraz düşürmeyi mümkün kıldığı bulunmuştur” ..).)Kaynak Ladepeche.fr

inme neden olur.?

İnmenin iki ana nedeni vardır: tıkalı bir arter (iskemik inme) veya bir kan damarında sızıntı veya patlama (hemorajik inme) . Bazı insanlar, kalıcı semptomlara neden olmayan, geçici iskemik atak (GİA) olarak bilinen, beyne giden kan akışında yalnızca geçici bir kesintiye sahip olabilir..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

iskemik inme Bu en yaygın inme türüdür. Beynin kan damarları daraldığında veya tıkandığında meydana gelir ve bu da kan akışının ciddi şekilde azalmasına (iskemi) neden olur. Tıkanmış veya daralmış kan damarlarına, kan damarlarında biriken yağ birikintileri veya kan dolaşımında dolaşan, çoğunlukla kalpten gelen ve beyindeki kan damarlarına yerleşen kan pıhtıları veya diğer birikintiler neden olur..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Yeni hücresel tedavi, kronik arter hastalığını tedavi edebilir Yazan Nancy Bowles 16 Mart 2021 Arteriyel plak, kandaki yağlar, kolesterol, kalsiyum ve diğer maddelerden yapılır ve organlara ve vücudun diğer bölgelerine kan akışını kısıtlayabilir. Plak parçaları kırılabilir ve kalp krizi veya felce yol açabilecek kan pıhtılarına neden olabilir. Şu anda ateroskleroz için bir tedavi yoktur, ancak durum statin ilaçları ve diyet değişiklikleri ile yavaşlatılabilir. Yeni yöntem farklı bir yaklaşım getiriyor…) Missouri S&T Linda ve Bipin Doshi Kimya ve Biyokimya Mühendisliği Departmanı başkanı Dr. Hu Yang, “Nano formülasyonumuz doğrudan plak hücrelerini hedefliyor ve alım yolunu kapatıyor” diyor. “Aslında hücreleri, kolesterol ve lipidleri birikmeden atardamarlardan taşımak için yeniden eğitiyoruz. İlaç aynı zamanda halihazırda plak hücrelerinde bulunan kolesterolü de ortadan kaldırabilir ki bu, mevcut ilaçların yapamadığı bir şeydir. Sadece birkaç aylık deneylerde plakta önemli bir azalma gözlemledik.”..)Kaynak 2023 – Missouri Üniversitesi

Şu anda bu ünlü plakları tamamen ortadan kaldırabilecek bir ilaç yok. Profesör Angoulvant’ın belirttiği gibi, “çok yüksek dozlarda statinlerin kolesterol içeriğini biraz düşürmeyi mümkün kıldığı bulunmuştur” ..)Kardiyovasküler hastalıklar dünya çapında önde gelen ölüm nedenidir. Tahminen 17,5 milyon ölüm, kardiyovasküler hastalığa veya toplam küresel ölüm oranının %31’ine bağlanabilir. Bu ölümlerin tahminen 7,4 milyonu koroner kalp hastalığı ve 6,7 milyonu felç nedeniyledir. Fransa’da her yıl 40.000 ölüme neden olan 120.000 miyokard enfarktüsü kaydedilmektedir...)Kaynak Ladepeche.fr

Serebrovasküler Hastalık

Bazen nörovasküler hastalıklar olarak da adlandırılan birçok serebrovasküler hastalık, yaşam boyu tedavi gerektirir. Bu karmaşık durumların teşhisi ve tedavisi derin bilgi ve deneyim gerektirir..)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

Çoğu serebrovasküler durum için ana tedavi cerrahidir. Ancak modern cerrahi minimal invaziv mikrocerrahi, endovasküler cerrahi ve radyocerrahiyi de içermektedir. Aldığınız tedavinin türü birçok benzersiz faktöre bağlıdır. Kişiselleştirilmiş tedavi planları geliştiriyoruz ve yaklaşımımızı gerektiği gibi ayarlıyoruz…)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

Sunduğumuz cerrahi tedaviler şunları içerir:

Şah damarı hastalığı olan hastalarda kan akışını yeniden yönlendirmek için karotis endarterektomi gibi minimal invaziv beyin mikrocerrahisi

Sizi içeriden dışarıya doğru tedavi eden daha az invazif bir serebrovasküler yaklaşım olan endovasküler nöroşirürji

Daha hassas Gamma Knife ® radyocerrahisi de dahil olmak üzere radyocerrahi..)

Serebrovasküler Disfonksiyonun Belirtileri ve Belirtileri

Serebrovasküler hastalığı olan birçok insanda herhangi bir semptom görülmez. İnme ilk işaret olabilir. Bazı durumlarda doktorlar başka nedenlerle istemiş oldukları görüntüleme testleri sırasında beyin damar hastalıklarını keşfederler…)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

En sık görülen serebrovasküler semptomlar baş ağrısı ve nöbetlerdir . Diğer semptomlar şunları içerir:

Karışıklık, halüsinasyonlar veya demans

Gelişimsel gecikmeler (çocuklar)

Baş dönmesi

Göz ve görme değişiklikleri (göz bebeklerinin genişlemesi, çift görme, ışığa duyarlılık, bulanık veya kararmış görme)

Kulak arkasında kalp atışı sesi ( nabızlı kulak çınlaması )

Boyun veya sırt ağrısı

Mide bulantısı ve kusma

Konuşma, denge, koordinasyon veya hafıza ile ilgili sorunlar

Yüzde veya kollarda bir tarafta zayıflık veya felç..)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

Omurgayı etkileyen serebrovasküler durumların belirtileri şunlardır:

Sırt ağrısı

Mesane veya bağırsak kontrolünün kaybı

Kas zayıflığı, uyuşukluk veya felç

Uyuşma, kaşıntı, yanma veya karıncalanma..)Kaynak © 2023, Pensilvanya Üniversitesi Mütevelli Heyeti

Aterosklerozun tedavisi

Tedavi

Sağlıklı bir diyet yemek ve egzersiz yapmak gibi yaşam tarzı değişiklikleri, aterosklerozu tedavi etmek için gerekli olan tek şey olabilir. Ancak bazen ilaç tedavisi veya cerrahi işlemler gerekebilir…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER).

Serebrovasküler Hastalık

Serebrovasküler kelimesi iki bölümden oluşur; beynin büyük kısmını ifade eden “cerebro” ve arterler ve damarlar anlamına gelen “vasküler”. Serebrovasküler kelimesi birlikte beyindeki kan akışını ifade eder. Serebrovasküler hastalık terimi, beynin bir bölgesinin geçici veya kalıcı olarak iskemi veya kanamadan etkilendiği ve bir veya daha fazla serebral kan damarının patolojik sürece dahil olduğu tüm bozuklukları içerir. Serebrovasküler hastalıklar arasında felç, karotis stenozu, vertebral stenoz ve intrakraniyal stenoz, anevrizmalar ve vasküler malformasyonlar yer alır…)Kaynak © 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği

Damar daralması (stenoz),

Pıhtı oluşumu (tromboz),

Tıkanma (emboli) veya

Kan damarı yırtılması (hemoraji) nedeniyle kan akışında kısıtlamalar meydana gelebilir. Yeterli kan akışının olmaması

(iskemi) beyin dokusunu etkiler ve felce neden olabilir...)Kaynak © 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği

Ateroskleroz (damar sertliği)

Ateroskleroz, arterlerin plak veya aterom adı verilen yağlı maddelerle tıkandığı potansiyel olarak ciddi bir durumdur. Bu plaklar atardamarların sertleşmesine ve daralmasına neden olarak hayati organlara giden kan akışını ve oksijen beslemesini kısıtlar ve kalbe veya beyne giden kan akışını potansiyel olarak engelleyebilecek kan pıhtılaşması riskini artırır...)Ateroskleroz ilk başta herhangi bir semptom gösterme eğiliminde değildir ve birçok insan buna sahip olduğunun farkında olmayabilir, ancak daha da kötüleşirse sonunda kalp krizi ve felç gibi hayatı tehdit eden sorunlara neden olabilir...)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Ateroskleroz Tedavileri

Şu anda aterosklerozu tersine çevirebilecek herhangi bir tedavi yoktur, ancak yukarıda önerilen sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri, aterosklerozu daha da kötüleştirmeye yardımcı olabilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Ateroskleroz beyin, kalp, böbrekler, diğer hayati organlar ve bacaklardaki büyük ve orta büyüklükteki arterleri etkileyebilir. En büyük ve en yaygın damar sertliği türüdür …)

Kaynak Merck & Co, Inc., Rahway, NJ, ABD

Damar sertleşmesi (skleroz) anlamına gelen damar sertliği, damar duvarının kalınlaştığı ve elastikiyetini kaybettiği birçok hastalık için kullanılan şemsiye bir terimdir. Üç tip vardır:

Ateroskleroz

damar sertliği

Mönckeberg damar sertliği

En yaygın tipi olan ateroskleroz , plaklar, yağ birikintileri ile ilgili bir sertleşmedir. Orta ve büyük kalibreli arterleri etkiler…)Kaynak Merck & Co, Inc., Rahway, NJ, ABD

Ateroskleroz nedenleri

Ateroskleroz gelişimi karmaşıktır, ancak başlangıç ​​olayı, çeşitli mekanizmalar tarafından arterin iç çeperine (endotelyum) ince ve tekrarlanan hasar gibi görünmektedir. Bu mekanizmalar şunları içerir: Çalkantılı kan akışından kaynaklanan fiziksel stresler (özellikle yüksek tansiyonu olan kişilerde arterler bölündüğünde meydana gelir )Kaynak Merck & Co, Inc., Rahway, NJ, ABD

Bağışıklık sistemini içeren enflamatuar olaylar (insanların sigara içtiği durumlarda olduğu gibi)

Kandaki kimyasal anormallikler ( diyabette olduğu gibi yüksek kolesterol veya hiperglisemi gibi )

Bazı bakteri veya virüs türlerini ( Helicobacter pylori veya sitomegalovirüs gibi) içeren enfeksiyonlar da arterlerin iç astarındaki (endotelyum) iltihaplanmayı artırabilir ve ateroskleroza yol açabilir…)Kaynak Merck & Co, Inc., Rahway, NJ, ABD

İskemik inme tedavisinin güncel durumu: Trombolizden potansiyel rejeneratif tıbba..)12 Ekim 2021’de çevrimiçi yayınlandı

Soyut

İskemik inme dünya çapında önemli bir ölüm ve sakatlık nedenidir ve gelecekte yaşlanan nüfusla birlikte artması beklenmektedir. Şu anda iskemik felç sırasında meydana gelen hasara yönelik klinik olarak mevcut bir tedavi mevcut değildir, ancak bu alanda çok sayıda araştırma yürütülmektedir..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

Bu derlemede, güncel iskemik inme tedavilerini sınırlamalarıyla birlikte tanıtacak ve gelecekteki potansiyel kısa ve uzun vadeli tedavilere ilişkin araştırmalara yer vereceğiz. Bu potansiyel tedavilerin avantajları ve dezavantajları vardır, ancak bu yöntemlere ve klinik araştırmalardaki etkinliklerine ilişkin anlayışımız gelişmektedir. Bu derlemede tanıtılan bazı tedavilerin gelecekte klinik ortamlarda yaygın olarak kullanılacağından eminiz…)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

Giriş

İskemik felç, beyne kan sağlayan kan damarlarındaki pıhtılardan kaynaklanır. Oksijen eksikliği iskemi sırasında nöronal hücre ölümüne yol açarken, reperfüzyon sırasında doğuştan gelen bağışıklığın inflamatuar reaksiyonları ek hasara neden olur Beyindeki bu iltihaplanma felçten sonra yıllarca devam eder, bu da uzun vadeli iyileşmeyi engeller ve daha sonra ölüme yol açabilir Yılda 13 milyondan fazla insidansla inme, bugün dünya çapında en yaygın ciddi rahatsızlıklardan biridir Özellikle iskemik inme, 2016 yılında 9,5 milyondan fazla vakayla en yaygın olanıydı ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

Tıbbi ilerlemelere rağmen hâlâ yılda 5,5 milyon ölüm yaşanıyor ve hayatta kalanların %50’sinden fazlası kronik engelli oluyor İnme, dünya çapında ikinci en yaygın ölüm nedeni ve önemli bir sakatlık nedenidir İskemik inmenin uzun vadeli yan etkileri genellikle ölümcüldür. Japonya’da (gelişmiş bir sağlık sistemine sahip bir ülke) yakın zamanda yapılan bir çalışmada, ilk kez ölümcül olmayan iskemik inmede 5 yıllık hayatta kalma oranı yalnızca %63,5 idi..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

İskemiyi durdurmaya yönelik güncel tedaviler

2.1. Tromboliz

Şu anda iskemik inme için yaygın olarak kullanılabilen yalnızca iki tedavi vardır. Bunlardan ilki,

doku Plazminojen Aktivatörü (tPA) kullanılarak yapılan trombolizdir; alteplaz en yaygın formdur…)

TPA, daha önceki trombolitik ajan streptokinazın yerini aldı ve Ulusal Nörolojik Bozukluklar ve İnme Enstitüsü (NINDS) tarafından 1995 yılında yapılan bir çalışmada akut iskemik felçte etkili olduğu gösterildi Daha sonraki çalışmalar, iskemik inme semptomlarının başlangıcından sonraki 4,5 saate kadar tPA’nın etkinliğini ortaya koydu ..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

Ancak tPA’nın dezavantajları da vardır. Birincisi, tPA’nın inme başlangıcından sonraki 4,5 saat içinde uygulanması gerekir ki bu çoğu durumda zordur. İkincisi, ciddi yan etkilere neden olabilir; en yaygın olanı kanamadır, bazen yaşamı tehdit edecek kadar şiddetlidir tPA’nın gecikmiş uygulanmasıyla kanama olasılığı artar. Neyse ki alteplaz 4,5 saat içinde uygulanırsa semptomatik kanama oranı %2’den azdır..)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

2. Mekanik Trombektomi

Yaygın olarak bulunan diğer tedavi ise, iskemik inme başlangıcından sonraki 6-8 saat içinde etkinliğini gösteren beş klinik çalışmanın yayınlanmasının ardından ilk kez 2015 yılında kabul edilen Mekanik Trombektomidir (MT). Daha yeni çalışmalar başlangıçtan sonraki 24 saate kadar etkili olduğunu göstermiştir MT’de pıhtıyı kimyasal yollarla parçalamak yerine, stent-geri alma cihazları kullanılarak fiziksel olarak uzaklaştırılır MT, özellikle karotid arterde (trombolizin %10’dan az etkili olduğu) büyük proksimal damar tıkanıklıklarında tromboliz yerine özellikle tavsiye edilir Felç başlangıcından sonra trombolizden daha uzun bir zaman aralığı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda uygun şekilde uygulandığında daha az yan etkiye de sahiptir…)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

Ancak hem tromboliz hem de Mekanik Trombektomideki kritik sorun, bunların yalnızca iskemiyi durdurması ve reperfüzyon sırasında inflamasyonun neden olduğu ek hasarı sınırlamamasıdır. Ayrıca kayıp nöronların yenilenmesini de tetiklemezler. Bu nedenle, modern MT cihazlarının kullanılmasına rağmen iskemik inme hastalarının yalnızca yaklaşık %50’si zamanında fonksiyonel bağımsızlığa ulaşmaktadır Aşağıdaki bölümlerde araştırmacıların bu sorunları çözmek için denediği çeşitli yöntemleri tanıtacağız…)Kaynak PubMed NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD ve Japon Rejeneratif Tıp Derneği

4,5 saat sonra neden tPA verilmiyor?

Araştırmalar, 4,5 saat sonra uygulanan tPA’nın faydalı olmadığını ve ölüm riskini artırabileceğini öne sürüyor. Bazı çalışmalar 4.5’tan sonra tPA uygulamasının belirli durumlarda fayda sağlayıp sağlayamayacağını araştırıyor…)Kaynak Verywell Health, Dotdash Meredith yayıncılık ailesi

tPA’nın Yan Etkileri Nelerdir?

tPA’nın felç tedavisinde faydalı olduğu gösterilmiş olsa da, tıbbi olarak bu tedaviyi almasına izin verilen kişiler için bile tPA tedavisiyle ilişkili riskler vardır…)Kaynak Verywell Health, Dotdash Meredith yayıncılık ailesi

Güçlü bir kan sulandırıcıdır ve aşağıdakiler de dahil olmak üzere ciddi yan etkiler ortaya çıkabilir :

Beyni etkileyen kanama (kanama): Baş ağrılarına, halsizliğe, kafa karışıklığına, bilinç kaybına, nöbetlere neden olur

Sindirim sistemi kanaması: Dışkıda kan veya mide ağrısına neden olur

Şiddetli kan kaybı: Baş dönmesine, düşük tansiyona, bilinç kaybına neden olur

Diş eti veya burunda hafif kanama

İdrarda kan…Bu yan etkilerden herhangi birini yaşarsanız derhal tıbbi ekibinize haber vermelisiniz…)Kaynak Verywell Health, Dotdash Meredith yayıncılık ailesi

İskemik İnme Tedavisi

İskemik inmenin tedavisi pıhtı gidermedir. Doktorlar bunu ilaç ve mekanik tedavilerle başarabilirler:..)Kaynak ©2024 American Heart Association, Inc

Alteplase IV r-tPA ile İlaç Tedavisi

Altın standart olarak kabul edilen doku plazminojen aktivatörü r-tPA (alteplaz olarak bilinir), iskemik felci tedavi etmek için Gıda ve İlaç İdaresi tarafından onaylanmıştır.

Doktorlar Alteplase IV r-tPA’yı koldaki bir IV yoluyla uygulayarak pıhtıyı çözer ve beynin yoksun kalan kısmına kan akışını iyileştirir…)Kaynak ©2024 American Heart Association, Inc

Pek çok kişi, hayat kurtarabilen ve felcin uzun vadeli etkilerini azaltabilen ilaçları almak için hastaneye zamanında gelmiyor. Bu nedenle inmeyi tanımlamak ve hemen tedaviye başvurmak önemlidir.

Pıhtıyı Gidermek İçin Mekanik Tedavi

Büyük damar tıkanıklığı veya LVO’su olan uygun hastalarda bir pıhtıyı çıkarmak için endovasküler prosedür veya mekanik trombektomi şiddetle önerilen bir seçenektir .

Bu prosedürde doktorlar stent alıcı adı verilen tel kafesli bir cihaz kullanır. Kasıktaki bir arterden beyindeki tıkalı artere kadar bir kateter geçirirler. Stent açılır ve pıhtıyı yakalar. Özel emme tüpleri de pıhtıyı giderebilir…)Kaynak ©2024 American Heart Association, Inc

Prosedür:

Akut inme semptomlarının başlangıcından itibaren altı saat içinde yapılmalıdır.

Başlangıçtan sonraki 24 saat içinde yapılırsa belirli koşullar altında hastalara fayda sağlayabilir.

Uygun hastalarda Alteplase IV r-tPA tedavisini içermelidir..)Kaynak ©2024 American Heart Association, Inc

İskemik felç ile hemorajik felç arasındaki fark nedir?

İskemik inme beyninizdeki kan akışında bir tıkanmayı içerir. Hemorajik felç, beyninizin içinde veya çevresinde kan akışını bozan kanamayı içerir…)Kaynak Cleveland Clinic

İskemik inme ne kadar yaygındır?

Vuruşlar çok yaygındır. Dünya çapında felç, ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer alıyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde beşinci sırada yer alıyorlar. İnme aynı zamanda dünya çapında engelliliğin önde gelen nedenlerinden biridir. İskemik felçler tüm felçlerin yaklaşık %85’ini oluşturur…)Kaynak Cleveland Clinic

Belirtiler ve Nedenler

İskemik inmenin belirtileri nelerdir?

İskemik inmenin belirtileri aşağıdakilerden birini veya daha fazlasını içerebilir:

Tek taraflı zayıflık veya felç .

Afazi (konuşma yeteneğinde zorluk veya kayıp).

Geveleyerek veya bozuk konuşma (dizartri) .

Yüzünüzün bir tarafında kas kontrolü kaybı veya yüz sarkması.

Bir veya daha fazla duyunun ( görme , işitme , koku , tat ve dokunma) kısmen veya tamamen ani kaybı .

Bulanık veya çift görme (diplopi) .

Koordinasyon kaybı veya sakarlık (ataksi) .

Baş dönmesi veya vertigo .

Mide bulantısı ve kusma .

Boyun tutulması.

Duygusal dengesizlik ve kişilik değişiklikleri.

Karışıklık veya ajitasyon.

Hafıza kaybı (amnezi) .

Baş ağrıları (genellikle ani ve şiddetli) .

Bayılma veya bayılma .

İle …)Kaynak Cleveland Clinic

Geçici iskemik atak (TIA)

Bazen “mini felç” olarak adlandırılan geçici iskemik atak (TIA) iskemik felce benzer, ancak etkileri geçicidir ve genellikle kendi kendine kaybolur. Bunlar genellikle kişinin yakında gerçek felç geçirme riskinin çok yüksek olduğunu gösteren uyarı işaretleridir. Bu nedenle, TIA’sı olan bir kişinin mümkün olan en kısa sürede acil tıbbi bakıma ihtiyacı vardır…)Kaynak Cleveland Clinic

Ek bilgi NOTU : Geçici iskemik atak (TIA) ile alakalı daha detayı bilgiye kitabın konu başlığındna ulaşa bilirsiniz …)

İskemik inmenin tedavisi

İskemik inmenin ilk belirtilerinden sonraki 3 saat içinde hastaneye giderseniz , kan pıhtılarını parçalamak için trombolitik (“pıhtı eritici” ilaç) adı verilen bir tür ilaç alabilirsiniz. Doku plazminojen aktivatörü (tPA) bir trombolitiktir…)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

tPA felçten sonra iyileşme şansını artırır. Araştırmalar, tPA alan iskemik felçli hastaların, ilacı almayan hastalara göre tamamen iyileşme ihtimalinin daha yüksek olduğunu veya daha az sakatlığa sahip olduğunu gösteriyor. tPA ile tedavi edilen hastaların bakımevinde uzun süreli bakıma ihtiyaç duyma olasılığı da daha düşüktür.

Ne yazık ki felç geçirenlerin çoğu tPA tedavisi için hastaneye zamanında yetişemiyor...)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

Doktorlar ayrıca iskemik inmeyi kan inceltici ilaçlar gibi diğer ilaçlarla ve ayrıca pıhtıyı gidermek için ameliyatla tedavi edebilir...)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

Sonra ne olur?

Felç geçirdiyseniz, başka bir felç geçirme riskiniz yüksektir.

İnme geçiren her 4 kişiden 1’i 5 yıl içinde başka bir felç geçiriyor.

Geçici iskemik ataktan (TIA) sonraki 90 gün içinde inme riski %17 kadar yüksek olabilir ve en büyük risk ilk haftadır..)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

Bu nedenle kalp hastalığı, yüksek tansiyon, atriyal fibrilasyon (hızlı, düzensiz kalp atışı), yüksek kolesterol ve diyabet dahil olmak üzere felcin altta yatan nedenlerini tedavi etmek önemlidir. Doktorunuz size ilaçlar verebilir veya diyetinizi değiştirmenizi, egzersiz yapmanızı veya diğer sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarını benimsemenizi söyleyebilir. Bazı durumlarda cerrahi de yararlı olabilir…)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

Felçten kurtulmak: felç rehabilitasyonu

Felç sonrası rehabilitasyon genellikle felçten sonraki bir veya iki gün içinde hastanede başlar. Rehabilitasyon, hastaneden eve geçişi kolaylaştırmaya yardımcı olur ve başka bir felcin önlenmesine yardımcı olabilir.

İnme sonrası iyileşme süresi herkes için farklıdır; haftalar, aylar ve hatta yıllar sürebilir. Bazı insanlar tamamen iyileşir, ancak bazılarının uzun süreli veya yaşam boyu sakatlıkları vardır…)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

İnme sonrası neler beklenebilir?

Felç geçirdiyseniz bağımsızlığınızı yeniden kazanma konusunda büyük ilerleme kaydedebilirsiniz. Ancak bazı sorunlar devam edebilir:

Vücudun bir tarafında felç (vücudun bazı kısımlarını hareket ettirememe), güçsüzlük veya her ikisi.

Düşünme, farkındalık, dikkat, öğrenme, yargılama ve hafıza sorunları.

Konuşmayı anlama veya oluşturma sorunları.

Duyguları kontrol etme veya ifade etmede zorluk.

Uyuşukluk veya garip hisler.

Ellerde ve ayaklarda hareket ve sıcaklık değişiklikleriyle kötüleşen ağrı.

Çiğneme ve yutmada sorun.

Mesane ve bağırsak kontrolü ile ilgili sorunlar.

Depresyon …)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

Başka bir felci nasıl önleyebilirim?

Felç geçirdiyseniz, başka bir felç geçirme riskiniz yüksektir. Bu nedenle felç nedenlerini tedavi etmek önemlidir .

Kalp hastalığı .

Yüksek tansiyon .

Atriyal fibrilasyon (hızlı, düzensiz kalp atışı).

Yüksek kolestorol .

Diyabet .

Doktorunuz size ilaç yazabilir veya diyetinizi değiştirmenizi, egzersiz yapmanızı ya da diğer sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarını benimsemenizi söyleyebilir. Bazı durumlarda cerrahi de yararlı olabilir…)Kaynak: Ulusal Kronik Hastalıkları Önleme ve Sağlığı Geliştirme Merkezi , Kalp Hastalıkları ve Felç Önleme Bölümü ABD

İskemik felçlerin tedavisi

Eğer iskemik felç geçirdiyseniz, genellikle bu durumu tedavi edecek ve tekrar oluşmasını önleyecek bir ilaç kombinasyonu önerilir. Bu ilaçlardan bazılarının hemen ve kısa bir süre için alınması gerekirken, diğerlerinin ancak felç tedavi edildikten sonra başlanması ve uzun süreli alınması gerekebilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS

Tromboliz – “pıhtı çözücü” ilaç

İskemik felçler genellikle kan pıhtılarını çözen ve beyne kan akışını yeniden düzenleyen alteplase adı verilen bir ilacın enjeksiyonu kullanılarak tedavi edilebilir.

“Pıhtı eritici” ilacın bu şekilde kullanılmasına tromboliz denir.

Alteplase, felç meydana geldikten sonra mümkün olan en kısa sürede ve kesinlikle 4,5 saat içinde başlanırsa en etkilidir.Bu süreden sonra kullanıldığında ne kadar faydalı olduğu belli olmadığından, 4,5 saatten fazla süre geçmişse genellikle önerilmez.

Alteplase kullanılmadan önce iskemik inme tanısını doğrulamak için beyin taraması yapılması çok önemlidir.Bunun nedeni, ilacın hemorajik felçlerde ortaya çıkan kanamayı daha da kötüleştirebilmesidir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS

Trombektomi

Az sayıda şiddetli iskemik felç, trombektomi adı verilen acil bir prosedürle tedavi edilebilir.

Bu, kan pıhtılarını giderir ve beyne kan akışının yeniden sağlanmasına yardımcı olur.

Trombektomi yalnızca beyindeki büyük bir arterdeki kan pıhtısının neden olduğu iskemik felçlerin tedavisinde etkilidir. Felçten sonra mümkün olan en kısa sürede başlandığında en etkilidir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS

Prosedür, genellikle kasıktaki bir artere bir kateterin yerleştirilmesini içerir. Küçük bir cihaz kateter yoluyla beyindeki atardamara iletilir. Kan pıhtısı daha sonra cihaz kullanılarak veya emme yoluyla çıkarılabilir. İşlem lokal anestezi veya genel anestezi altında yapılabilir .

Aspirin ve diğer antiplateletler

Çoğu kişiye iskemik felç geçirdikten hemen sonra aspirin verilecektir. Aspirin, ağrı kesici olmasının yanı sıra, başka bir pıhtı oluşma olasılığını azaltan bir antitrombosittir...)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS

Giriş

Kardiyovasküler hastalık, dünya çapındaki popülasyonlarda önde gelen ölüm nedenidir ve yaşlanmaya bağlı kronik hastalıkların prevalansı her yıl artmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan bir ankete göre, 2016 yılında 17,9 milyon insan kardiyovasküler hastalık nedeniyle öldü ve bu, dünya çapındaki toplam ölümlerin %31’ini oluşturuyor Kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin %85’i kalp krizi ve felçten kaynaklanır ve her iki hastalığın da en önemli nedeni kan damarlarının tıkanmasıdır. Aterosklerotik lipid yüklü plaklar, kan damarı tıkanmasının başlıca etiyoloji faktörleridir ..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Ateroskleroz için şu anda mevcut olan tedavi modları statin, ACE inhibitörü ve β-bloker ile sınırlıdır, bunlar arasında statin en çok çalışılan ve birinci basamak tedavi olarak kullanılandır Hiperlipidemi tedavisinde kullanılan statin, LDL düzeylerini düşürerek işlev görür; daha da önemlisi, statin üzerine yapılan birkaç randomize kontrollü çalışmanın bir meta-analizi, statinin hem tüm nedenlere bağlı mortaliteyi hem de aterosklerotik kardiyovasküler hastalıkların insidans oranlarını azalttığını bildirdi ..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Statinler plakları çözebilir mi?

Bazı çalışmalar statinlerin plak hacmini azaltabileceğini öne sürse de, yüksek doz statinlerin kullanılmasıyla bile azalma küçüktür . Plak hacmindeki bu küçük değişiklik nedeniyle, statin tedavisinin plaklar üzerindeki diğer etkileri öne sürülmüştür..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Statin etkileri: Aterosklerotik plaklar üzerinde statin etkileri: gerileme mi yoksa iyileşme mi? 2015 Soyut Statinlerin kullanımıyla koroner kalp hastalığında hayatta kalma oranlarındaki iyileşme iyi belgelenmiş olmasına rağmen, bunların aterosklerotik plaklar üzerindeki etkileri henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Bazı çalışmalar statinlerin plak hacmini azaltabileceğini öne sürse de, yüksek doz statinlerin kullanılmasıyla bile azalma küçüktür. Plak hacmindeki bu küçük değişiklik nedeniyle, statin tedavisinin plaklar üzerindeki diğer etkileri öne sürülmüştür…)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Statinlerin kullanımıyla sağkalımı iyileştirdiğini gösteren 4S çalışmasının dönüm noktası niteliğindeki yayınından bu yana , bir dizi çalışma, farklı ortamlarda statin tedavisiyle kardiyovasküler olaylarda net bir azalmayı tutarlı bir şekilde belgelemiştir. Yarar, bu ilaç sınıfı tarafından sağlanan önemli düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol düşüşü ile açıkça ilişkilidir; ancak aterosklerotik plaklar üzerindeki etkileri henüz tam olarak aydınlatılamamıştır…)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Aortun ilk manyetik rezonans görüntüleme (MRI) çalışmaları, statin kullanımının tedavinin başlamasından 6 ay sonra bile aterosklerotik plak gerilemesi ile sonuçlanabileceğini öne sürdü . Bu bulgular, çok yüksek doz statinlerle tedavi edilen bireylerin intravasküler ultrason (IVUS) değerlendirmesi kullanılarak yapılan ilk verilerle daha da desteklenmiştir Aterosklerotik sürecin potansiyel gerilemesi veya tersine dönmesi, kardiyovasküler toplulukta önemli bir heyecan yarattı. Birçoğu, aterosklerotik plak yükündeki değişikliklerin, plak hacmindeki bu tür değişiklikler plak yükünün %1 azalmasıyla sınırlı olmasına rağmen, ateroskleroz üzerindeki tüm statin etkisini LDL kolesterol azalmasının ötesinde daha iyi özetleyebileceğini anladı. Bu stratejinin potansiyel avantajlarına dayanarak bazı yazarlar plak regresyonunun tedavi için yeni bir hedef olarak düşünülmesi gerektiğini bile öne sürdüler..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Statinler aslında plak oluşumunu tersine çevirebilir mi?

C: Evet. Statinlerin plak oluşumunu tersine çevirebildiğini gösteren – çoğu burada Cleveland Clinic’te yapılmış – birçok klinik çalışma yapılmıştır.Özellikle iki statin, Lipitor markasıyla satılan atorvastatin ve Crestor markasıyla satılan rosuvastatin en güçlü statinlerdir .

Koroner arterlerde ultrason kullanılarak yapılan klinik araştırmalar, bu ilaçları yüksek dozlarda kullandığınızda, hali hazırda plak birikiminiz olsa bile, statin tedavisinde plakları stabilize edebileceğinizi göstermiştir...)Kaynak Cleveland Clinic © 1995-2023

Aterosklerozda lipid birikintileri, doğuştan gelen bağışıklığın uyarılması, kompleman aktivasyonu, nötrofil ve makrofajların akışı ile inflamatuar reaksiyondan sorumlu kolesterol kristallerine dönüştürülür. Bunlar, arterin intimasında köpüksü makrofajlara (kolesterol ve trigliseritlerle dolu) dönüşerek ateromatöz plağa neden olur.Kaynak 2023 Jaeger Institute

Bugüne kadar, aterojenezin bu erken ve önemli aşamalarını bloke edebilen ve hatta onları tersine çevirebilen hiçbir ilaç yoktur. Bununla birlikte, basit bir olasılık, damar duvarlarında biriken bu kolesterolü çözündürmek ve temizlenmesini ve katabolizmasını sağlamak olacaktır…)Kaynak 2023 Jaeger Institute

10 Temmuz 2019

Tartışmalı Yeni Çalışma Raporları Statinler Yararsız

904 araştırması, statinlerin yararsız olduğunu söylüyor

Araştırmacılardan birine göre tartışmalı yeni bir çalışma, yüksek kolesterolün yaşam süresini kısaltmadığını ve statinlerin esasen “zaman kaybı” olduğunu buldu. Önceki çalışmalar, statinleri artmış diyabet riski ile ilişkilendirmiştir...)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Çalışma , yaklaşık 70.000 kişiyle yapılan araştırmaları gözden geçirdi ve yüksek “kötü kolesterol” düzeylerinin, 60 yaşın üzerindeki kişilerde kardiyovasküler hastalıktan erken ölüm riskini artırmadığını buldu.

Yazarlar, statinlerin faydalarının “abartılı” olduğunu iddia ederek statin kılavuzlarının gözden geçirilmesi çağrısında bulundu..)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Çalışma sadece yüksek kolesterol ile erken ölüm arasında bir bağlantı bulamamakla kalmadı, aynı zamanda yüksek “kötü” kolesterolü (düşük yoğunluklu lipoprotein veya LDL) olan kişilerin aslında daha uzun yaşadıklarını ve daha az kalp hastalığı vakasına sahip olduklarını da buldu…)Doğal olarak, makale alev aldı ve vardığı sonuçlar, alandaki diğer uzmanlar tarafından reddedildi. Statinler en sık reçete edilen ilaçlar arasındadır – 40 yaşın üzerindeki her dört Amerikalıdan biri statin alır ve ilaç her yıl 20 milyar dolardan fazla harcama yapar. Statin kullanımı son 20 yılda yüzde 80’den fazla arttı...)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Serebrovasküler Hastalık İstatistikleri

2003 yılında tahminen 157.803 beyin damarına bağlı ölüm meydana geldi; Bunların 138.397’si 65 yaş ve üzeri kişilerden oluşuyordu.

Serebrovasküler hastalık ABD’de yaşamı tehdit eden en yaygın nörolojik olaydır. İntrakraniyal ateroskleroz, bu atakların yılda yaklaşık 40.000’inden sorumludur; bu da tüm iskemik felçlerin yüzde 10’unu temsil eder…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

İnme, Amerika Birleşik Devletleri’nde üçüncü önde gelen ölüm nedenidir. Her yıl etkilenen 700.000’den fazla insanın yaklaşık 500.000’i ilk saldırılardır ve 200.000’i tekrarlayan saldırılardır. İlk felçten sonra iyileşen kişilerin yaklaşık yüzde 25’i beş yıl içinde başka bir felç geçirecek.

İnme, uzun vadeli ciddi sakatlıkların önde gelen nedenidir ve bugün felçten kurtulan tahminen 5,4 milyon kişi hayattadır. Amerikan Kalp Derneği, 2003 yılında yalnızca ABD’de inmenin hem doğrudan hem de dolaylı maliyetinin yaklaşık 51,2 milyar dolar olduğunu tahmin ediyor.

Amerikan Kalp Derneği’nin en son yaygınlık istatistikleri, 5.400.000 kişinin felç geçirdiğini tahmin ediyor…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Her yıl, Amerika Birleşik Devletleri’nde tahminen 30.000 kişide beyin anevrizması rüptürü yaşanıyor ve yüzde 6 kadarının da yırtılmamış bir anevrizması olabilir.

Arteriovenöz malformasyonlar (AVM’ler) genel popülasyonun yaklaşık yüzde 1’inde mevcuttur. Bir AVM’den kanama riski yılda yüzde 4’tür ve her kanamada yüzde 15’lik felç veya ölüm şansı vardır…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Serebrovasküler Tanı Testleri

Serebrovasküler problemlerin çoğunluğu tanısal görüntüleme testleri ile tespit edilebilir. Bu testler beyin cerrahlarının beyindeki ve çevresindeki arterleri ve damarları ve beyin dokusunu görmesine olanak tanır…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Serebral anjiyografi (ayrıca vertebral anjiyogram, karotis anjiyogramı da denir): Arterler normalde röntgende görülmez, bu nedenle kontrast boya kullanılır. Hastaya lokal anestezi yapılır, genellikle bacaktaki atardamar delinir ve atardamarın içine bir iğne batırılır. İğnenin içinden artere bir kateter (uzun, dar, esnek bir tüp) yerleştirilir. Daha sonra boyundaki arterlere uygun şekilde yerleştirilene kadar karın ve göğüsteki ana damarlardan geçirilir. Bu prosedür bir floroskop (görüntüleri bir TV monitörüne yansıtan özel bir röntgen) tarafından izlenir. Kontrast boya daha sonra kateter yoluyla boyun bölgesine enjekte edilir ve röntgen görüntüleri alınır.

Karotis dubleks (aynı zamanda karotis ultrasonu olarak da bilinir) : Bu prosedürde, karotid arterlerdeki plak, kan pıhtıları veya kan akışıyla ilgili diğer sorunların tespit edilmesine yardımcı olmak için ultrason kullanılır. Dönüştürücünün (yüksek frekanslı ses dalgalarını test edilen atardamarlara yönlendiren elde taşınan bir cihaz) yerleştirileceği deri üzerine suda çözünür bir jel uygulanır. Jel, sesin cilt yüzeyine iletilmesine yardımcı olur. Ultrason açılır ve karotid arterlerin görüntüleri ve nabız dalga formları elde edilir. Bilinen hiçbir riski yoktur ve bu test noninvaziv ve ağrısızdır…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Bilgisayarlı tomografi (CT veya CAT taraması) : Bilgisayar röntgen ışınlarını okuduktan sonra oluşturulan tanısal bir görüntüdür. Bazı durumlarda, beyin yapılarının vurgulanmasına yardımcı olmak için damar yoluyla bir ilaç enjekte edilecektir. Kemik, kan ve beyin dokusu çok farklı yoğunluklara sahiptir ve BT taramasında kolaylıkla ayırt edilebilir. BT taraması, kanın kolayca görülebilmesi nedeniyle hemorajik felçler için yararlı bir tanı testidir. Ancak iskemik felçten kaynaklanan hasar birkaç saat veya gün boyunca BT taramasında ortaya çıkarılamayabilir ve beyindeki tek tek arterler görülemeyebilir. BTA (BT anjiyografi), klinisyenlerin baş ve boyundaki kan damarlarını görmesine olanak tanır ve invazif bir anjiyogram yerine giderek daha fazla kullanılmaktadır…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Doppler ultrason : Dönüştürücünün (yüksek frekanslı ses dalgalarını test edilen atardamara veya toplardamara yönlendiren elde taşınan bir cihaz) ve test edilen ekstremitenin damarları üzerindeki cildin üzerine suda çözünür bir jel yerleştirilir. Venöz sistem normalse Doppler’de “hışırtı” sesi duyulur. Hem yüzeyel hem de derin venöz sistemler değerlendirilir. Bilinen hiçbir riski yoktur ve bu test noninvaziv ve ağrısızdır…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Elektroensefalogram (EEG) : Elektrik uyarılarını almak için kişinin kafa derisine yerleştirilen küçük metal disklerin (elektrotlar) kullanıldığı bir teşhis testi. Bu elektrik sinyalleri beyin dalgaları olarak yazdırılır.

Lomber ponksiyon (omurilik musluğu) : Omuriliği çevreleyen boşluktan beyin omurilik sıvısı örneğini çıkarmak için bir iğne kullanan invaziv bir teşhis testi. Bu test beyin kanamasının neden olduğu kanamanın tespitinde yardımcı olabilir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) : Manyetik alanları ve bilgisayar teknolojisini kullanarak vücut yapılarının üç boyutlu görüntülerini üreten bir tanı testidir. Çeşitli sinir dokusu türlerini açıkça gösterebilir ve beyin sapı ile arka beynin net resimlerini net bir şekilde gösterebilir. Beynin MR’ı, önceki mini felç belirtilerinin olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir. Bu test invaziv değildir, ancak bazı hastalar görüntüleyicide klostrofobi yaşayabilir…)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Manyetik Rezonans Anjiyogramı (MRA) : Bu, Manyetik Rezonans Görüntüleyicide (MRI) yürütülen, invaziv olmayan bir çalışmadır. Manyetik görüntüler, baş ve boyundaki arterlerin görüntüsünü sağlamak için bir bilgisayar tarafından birleştirilir. MRA boyundaki ve beyindeki gerçek kan damarlarını gösterir ve tıkanma ve anevrizmaların tespit edilmesine yardımcı olabilir..)Kaynak © 2024 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Birliği.

Daha yüksek diyabet ve diğer sağlık bozuklukları riskiyle bağlantılı statinler

Fonksiyonel tıpta, kolesterolü vücutta beyin fonksiyonu ve kas gücü dahil olmak üzere birçok fonksiyon için hayati bir bileşik olarak kabul ediyoruz. Aşırı düşük kolesterol, diyabet de dahil olmak üzere birçok sağlık bozukluğu riskinin artmasıyla bağlantılıdır...)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Yaklaşık 9.000 kişiyle yapılan bir çalışma , 60’lı yaşlarında statin kullanan kişilerin tip 2 diyabet riskinin neredeyse yüzde 40 daha yüksek olduğunu gösterdi. Ayrıca yüksek kan şekeri ve ön diyabet veya insülin direnci oranları daha yüksekti. Yüksek kan şekeri bozuklukları, Alzheimer ve demans dahil olmak üzere çok sayıda kronik inflamatuar durumun temelini oluşturur. Önceki araştırmalar, statin alan kadınlarda diyabet riskinin yüzde 50 arttığını bulmuştu.

Statinler,

yüksek kan şekeri ve

diyabet riskini artırmanın yanı sıra

kas zayıflığı ve zayıflaması,

baş ağrısı,

uyku güçlüğü ve

baş dönmesi gibi yan etkilere de neden olabilir…)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Statinler kalp hastalığının altında yatan nedeni ele almaz: Kronik inflamasyon Statinler kolesterolü düşürebilir, ancak tipik olarak kronik enflamasyon olan kalp hastalığının altında yatan nedeni ele almazlar (bazı insanlar genetik olarak kardiyovasküler hastalığa yatkındır). Vücut, kalp krizi ve felçlerin ana nedeni olan iltihaplanma nedeniyle hasar görmüş arterleri onarmak için kolesterol kullanır. Örneğin, kalp krizi geçiren insanların büyük çoğunluğunun kolesterolü normaldir. İnsanların Amerikalılardan daha yüksek kolesterole sahip olduğu diğer ülkelerde, aynı zamanda daha az kalp hastalığı var. Aslında, yaşlı hastalarda düşük kolesterol, yüksek kolesterol ile karşılaştırıldığında daha yüksek ölüm riski ile bağlantılıdır…)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Enflamasyon kalp hastalığını teşvik eder

Kalp hastalığında ilgili faktör kolesterol değil, kronik inflamasyondur. Kan belirteci C-reaktif protein (CRP) iltihabı tanımlar. Yüksekse, yüksek kolesterolü olanlara göre kalp hastalığı riskiniz daha yüksektir. Kolesterolünüz normal fakat yüksek CRP’ye sahip olmak sizi kalp hastalıklarından korumaz. Enflamasyonunuzu azaltmak ve kalp sağlığınızı iyileştirmek için sadece statinlerin risk ve tehlikelerinden kaçınmakla kalmaz, aynı zamanda iyileşen enerji ve zindelik sayesinde altın yıllarınızı daha iyi yaşarsınız...)Kaynak 2023, Carolina Toplam Sağlık Medical Management Associates tarafından Tıbbi Uygulama Web Sitesi

Statinler ‘iki kişiden biri için iyi çalışmıyor’ Yayınlanan 15 Nisan 2019

Araştırmalar, milyonlarca Britanyalı tarafından alınan kolesterol düşürücü “statin” ilaçlarının, reçete edilenlerin yaklaşık yarısında yeterince iyi çalışmayabileceğini gösteriyor.

Birleşik Krallık’taki araştırmacılar, statin kullanan 165.000 hastayı incelediler ve iki hastadan birinde ilaçların, kalp hastalığı için en büyük risk faktörlerinden biri olan kötü kolesterol üzerinde çok az etkiye sahip olduğunu buldular…)Kaynak BBC NEWS

Statinlerin neden bazılarına diğerlerinden daha fazla yardımcı olduğundan emin değiller.

Hastalar doktorlarına görünmeden ilaçlarını kesmemelidirler. Uzmanlara göre olası bir açıklama, hastaların reçeteli ilaçları almaması veya doktorların çok düşük dozlarda vermesi olabilir. Kardiyovasküler hastalık, İngiltere’de her yıl yaklaşık 150.000 kişiyi öldürür.“Kötü” düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterol önemli bir katkıda bulunur – kan damarlarında kireçlenmeye ve tıkanmaya yol açabilir..)Heart dergisinde yayınlanan çalışmaya, kolesterollerini sağlıklı bir düzeye düşürerek kalp hastalığı geliştirme riskini azaltmak için statin verilen 165.411 hasta dahil edildi. Hastaların yarısı – toplam 84.609 kişi – iki yıl boyunca günlük tedavi gördükten sonra bile kolesterol seviyelerinin yeterince düştüğünü görmedi – kılavuzlarda belirtilen gerekli% 40 veya daha fazla düşüş...)Kaynak BBC NEWS

Uzmanlar, çalışma bulgularının biraz sınırlı olduğunu çünkü statinlere iyi yanıt vermeyen hastaların sonuç olarak mutlaka daha kötü olacağını kanıtlayamadıklarını söylüyorlar. Sigara ve obezite gibi diğer faktörler de kardiyovasküler riski artırır. Ancak çalışma, yararlanılacak “gerçek hayat” verileri ve deneyimi sağlıyor. Nottingham Üniversitesi’nden araştırmacı Dr Stephen Weng şunları söyledi: “Araştırmamız, reçete edilen hastaların neredeyse yarısında statinlerin çok etkili olduğunu ve kardiyovasküler hastalığa karşı önemli ölçüde koruma sağladığını gösterdi. “Ancak, diğer yarısı için – genetik yapınızdan, yan etkilerden, tedaviye bağlı kalmanızdan veya diğer ilaçlardan kaynaklanıyor – amaçlanan faydayı görmüyoruz.”..) Kaynak BBC NEWS

Statinlerin faydaları abartılmış olabilir – yeni çalışma

Yayınlanma tarihi: 14 Mart 2022 Kolesterol düşürücü statinler, dünyanın en yaygın kullanılan ilaçlarından biridir. İlk olarak 1987’de yüksek kardiyovasküler hastalık riski taşıyan kişiler için onaylandı. 2020’de küresel satışların 1 trilyon ABD dolarına (764 milyar £) yaklaştığı tahmin ediliyor...)Bununla birlikte, statinlerin gereğinden fazla reçete edilip edilmediği konusunda devam eden bir tartışma vardır. ..)Kaynak 2010–2023, The Conversation Media Group Ltd.

Onları alan herkes onlardan gerçekten faydalanıyor mu?

Öğrenmek için meslektaşlarım ve ben 21 ilgili klinik araştırma bulduk ve birleştirilmiş verileri (140.000’den fazla katılımcı) bir meta-analiz olarak bilinen yöntemle analiz ettik.

İki soru sorduk: Kalp krizi, inme veya erken ölüm riskini azaltmak için LDL kolesterolü (bazen “kötü” kolesterol olarak da bilinir) mümkün olduğu kadar düşürmek en iyisi midir? Ve bu olayların riskini azaltmak söz konusu olduğunda statinlerin faydaları nasıl karşılaştırılır?Kaynak 2010–2023, The Conversation Media Group Ltd.

İlk soruya yanıt olarak, statin almaktan kaynaklanan LDL kolesterolün azalma derecesi ile bir kişinin kalp krizi veya inme geçirme veya deneme süresi boyunca ölme şansı arasında şaşırtıcı derecede zayıf ve tutarsız bir ilişki bulduk. Bazı çalışmalarda, LDL kolesterolündeki düşüşler ölüm riskinde önemli azalmalar ile ilişkilendirildi, ancak diğerlerinde LDL kolesterolündeki azalmalar bu riski azaltmadı…)Jama Internal Medicine’de yayınlanan çalışmamızda, göreceli risk azalmasıyla karşılaştırıldığında, statin almanın mutlak risk azalmasının mütevazı olduğunu bulduk. Statin kullananlarda almayanlara kıyasla göreceli risk azalması ölümlerde %9, kalp krizinde %29 ve felçte %14 idi. Yine de ölüm, kalp krizi veya felç geçirme riskindeki mutlak azalma sırasıyla %0,8, %1,3 ve %0,4 idi…)Kaynak 2010–2023, The Conversation Media Group Ltd.

16 Nisan 2019 Yeni bir çalışma , statin alan kişilerin yarısının iki yıl sonra kolesterolde amaçlanan düşüşü elde etmediğini buldu.

NHS yönergeleri, statinler için, tedaviye başladıktan sonraki iki yıl içinde hastaların LDL (kötü) kolesterolünü yüzde 40 veya daha fazla düşürme hedefi belirler. Çalışma, bu hedefe ne sıklıkta ulaşıldığını ve hastaların kalp krizi veya inme gibi kalp ve dolaşım hastalıkları geliştirip geliştirmediğini inceledi …)Kaynak British Heart Foundation

Araştırma

Nottingham Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, Birleşik Krallık’ta 2009 ile 2016 yılları arasında statin tedavisine başlayan 165.000’den fazla NHS hastasından alınan bilgileri analiz ettiler. Bu hastalara kalp veya dolaşım hastalığı yoktu, ancak gelecekte bu hastalığı geliştirme risklerini azaltmak için statin verildi. Hastaların yarısında (%51,2) LDL kolesterol düzeylerinin iki yıl sonra NHS hedefi olan yüzde 40’ın altına düştüğünü buldular. Ortalama altı yıllık takip süresinden sonra, iki yıllık azaltma hedefine ulaşamayan hastaların kalp veya dolaşım hastalığı geliştirme olasılığı, yüzde 40 veya daha fazla azalma sağlayanlara göre yüzde 22 daha fazlaydı…)Kaynak British Heart Foundation

İngiltere ve ABD, statin kullanımı konusunda Avrupa ile anlaşmazlığa düştü 2017 Statinler halihazırda Birleşik Krallık’ta en sık reçete edilen ilaçlardır – yaklaşık 6 milyon İngiliz, ABD uygulamasına uygun olarak kardiyovasküler olay riskini azaltmak için ilaçları düzenli olarak almaktadır. Ancak kıta Avrupa’sında görüşler farklılık gösterme eğilimindedir. Statin tedavisi tipik olarak kalp krizi veya inme geçirmiş hastalara tekrar olay riskini azaltmak için sunulur…)Kaynak 999 – 2023 | Efficacité et Transparence des Acteurs Europeens.

Ancak, özellikle kardiyovasküler hastalıklara (CVD) yakalanma riski taşıdığına inanılan hastalarda kandaki kolesterol seviyesini düşürmeye yarayan ilaçların kullanımının artırılıp artırılmayacağı, tıpta en tartışmalı konulardan biridir…)Bununla birlikte, Avrupa Kardiyoloji Derneği (ESC) tarafından yayınlanan kılavuzların 2016 güncellemesi, 10 yıllık ölümcül kardiyovasküler hastalık riski eşiğini %5 olarak korudu...)Kaynak 999 – 2023 | Efficacité et Transparence des Acteurs Europeens.

ilaçlar

Aterosklerozun etkilerini yavaşlatmak ve hatta tersine çevirmek için birçok farklı ilaç mevcuttur. Aterosklerozu tedavi etmek için kullanılan bazı ilaçlar şunlardır:..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER).

Statinler ve diğer kolesterol ilaçları. Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) kolesterolü – “kötü” kolesterol – agresif bir şekilde düşürmek, arterlerde yağ birikintilerinin oluşumunu yavaşlatabilir, durdurabilir ve hatta tersine çevirebilir. Statinler genellikle kolesterolü düşürmek, arter sağlığını iyileştirmek ve aterosklerozu önlemek için kullanılır. Başka birçok kolesterol düşürücü ilaç türü vardır. Niasin, fibratlar ve safra asidi sekestranlarını içerirler. Birden fazla kolesterol ilacına ihtiyacınız olabilir…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER).

Aspirin. Aspirin kanı inceltmeye ve kanın pıhtılaşmasını önlemeye yardımcı olur. Bazı kişilerde kalp krizi veya inmenin birincil önlenmesi için günlük düşük doz aspirin tedavisi önerilebilir. Günlük aspirin kullanımı, mide ve bağırsaklarda kanama dahil olmak üzere ciddi yan etkilere neden olabilir. Sağlık hizmeti sağlayıcınızla konuşmadan günlük aspirin almaya başlamayın.Tansiyon ilaçları. Kan basıncını düşüren ilaçlar aterosklerozu tersine çevirmeye yardımcı olmaz. Bunun yerine hastalıkla ilgili komplikasyonları önler veya tedavi ederler. Örneğin, bazı tansiyon ilaçları kalp krizi riskini azaltmaya yardımcı olabilir…Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER).

Diğer ilaçlar. Ateroskleroz riskini artıran diyabet gibi diğer sağlık durumlarını kontrol etmek için ilaçlar reçete edilebilir. Egzersiz sırasında bacak ağrısı gibi spesifik ateroskleroz semptomlarını tedavi etmek için ilaçlar da verilebilir.

Cerrahi veya diğer prosedürler

Bazen aterosklerozu tedavi etmek için daha agresif tedavi gerekir. Şiddetli semptomlarınız veya bir tıkanıklığınız varsa, aşağıdakiler dahil olmak üzere bir prosedüre veya ameliyata ihtiyacınız olabilir:

Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER).

Anjiyoplasti ve stent yerleştirme. Perkütan koroner müdahale (PCI) olarak da adlandırılan bu prosedür, tıkalı veya tıkalı bir arterin açılmasına yardımcı olur. Uzun, ince esnek bir tüp (kateter), genellikle kasık veya bilekte bulunan bir kan damarına sokulur ve tıkanıklığa yönlendirilir. Ardından, arteri açmak için bir kateterin ucundaki bir balon şişirilebilir. Arteri açık tutmak için tipik olarak bir örgü tüp (stent) kullanılır.

Endarterektomi. Bazen, daralmış bir arterin duvarlarından plak çıkarmak için ameliyat gerekir. İşlem boyundaki arterlerde (karotid arterler) yapıldığında buna karotis endarterektomi denir.

Fibrinolitik tedavi. Bir arterdeki bir pıhtı kan akışını engelliyorsa, sağlayıcınız onu parçalamak için pıhtı çözücü bir ilaç kullanabilir.

Koroner arter bypass greft (CABG) ameliyatı. Bir cerrah, kalpteki kan için yeni bir yol oluşturmak üzere vücudun başka bir yerinden sağlıklı bir kan damarı alır. Kan daha sonra tıkalı veya daralmış koroner arterin etrafında dolaşır. CABG bir açık kalp ameliyatıdır. Genellikle sadece birçok daralmış kalp damarı olanlarda yapılır…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER).

Aterosklerozun sağlık riskleri

Daha kötüye gitmesi durumunda, ateroskleroz potansiyel olarak kardiyovasküler hastalık (CVD) olarak bilinen bir dizi ciddi duruma yol açabilir . CVD gelişene kadar genellikle herhangi bir semptom olmayacaktır…Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

CVD türleri şunları içerir:

Koroner kalp hastalığı – kalbinizi besleyen ana arterler (koroner arterler) plaklarla tıkanır

anjin – kalp krizinden önce gelebilecek koroner kalp hastalığının neden olduğu kısa süreli sıkı, donuk veya ağır göğüs ağrısı

Kalp krizleri – kalbinize giden kan akışının engellendiği, ani ezilme veya hazımsızlığa neden olduğu – yakın bölgelere yayılabilen göğüs ağrısına benzer, ayrıca nefes darlığı ve baş dönmesi

Felç – beyninize giden kan akışının kesildiği, yüzün bir tarafa sarkmasına, vücudun bir tarafında zayıflığa ve konuşma bozukluğuna neden olduğu yer

Geçici iskemik ataklar (TIA’lar) – geçici inme semptomlarının olduğu yerler

Periferik arter hastalığı – bacaklarınıza giden kan akışının engellendiği ve yürürken bacak ağrısına neden olduğu..)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Kimler ateroskleroz riski altındadır?

Damarların tam olarak neden ve nasıl tıkandığı belirsizdir.Herkesin başına gelebilir, ancak aşağıdaki şeyler riskinizi artırabilir:

artan yaş

sigara içmek

sağlıksız, yüksek yağlı bir diyet

egzersiz eksikliği

fazla kilolu veya obez olmak

düzenli olarak aşırı miktarda alkol almak

yüksek tansiyon , yüksek kolesterol ve diyabet gibi diğer durumlar

ailede ateroskleroz ve KVH öyküsü

güney Asya, Afrika veya Afrika-Karayip kökenli olmak

Bu faktörlerin bazıları hakkında hiçbir şey yapamazsınız, ancak sağlıksız beslenme ve egzersiz eksikliği gibi şeylerle mücadele ederek ateroskleroz ve KVH riskinizi azaltmaya yardımcı olabilirsiniz…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Aterosklerotik kardiyovasküler hastalık riskini daha erken, daha yoğun ve daha kesin bir şekilde tedavi etmeye acil ihtiyaç vardır: Etkinliği artırmak için mevcut uygulamaların ve tavsiyelerin gözden geçirilmesi.. 2022 Soyut

Aterosklerotik kardiyovasküler hastalık (ASCVD) tüm dünyada epidemiktir ve

miyokard enfarktüsü,

iskemik inme ,

kararsız anjina ve ölüm gibi akut kardiyovasküler olayların etiyolojik nedenidir. ASCVD ayrıca demans , kronik böbrek hastalığı , periferik arter hastalığı ve hareketlilik, bozulmuş cinsel tepki ve yaşlanmanın ilerleme kalitesini ve hızını olumsuz etkileyen bir dizi başka iç organ bozukluğu riskini de etkiler...)Kaynak 2023 . ScienceDirect®, Elsevier BV

Giriş

Ateroskleroz , Amerika Birleşik Devletleri’nde ve dünya çapında önde gelen hastalık, sakatlık ve ölüm nedenidir Mevcut tıbbi uygulama ilerleme kaydetmiştir, ancak mevcut tedavilerin kullanılmasına rağmen hala aterosklerotik komplikasyonlardan olumsuz etkilenen milyonlarca insanı göz önünde bulundurarak ıstırap verecek kadar yavaştır....)Kaynak 2023 . ScienceDirect®, Elsevier BV

Kalp krizi ve felçte önemli bir azalma olmasına rağmen çok sayıda Amerikalı hala miyokardiyal ve serebral enfarktüsleri ve aterosklerotik kardiyovasküler hastalığın (ASCVD) diğer komplikasyonlarını yaşıyor Çok sayıda kanıta ve etkili önleyici müdahalelerin mevcudiyeti, ASCVD’deki düşüşler en düşük seviyeye ulaştı ve aslında kardiyovasküler mortalite , ABD’de son on yılda hem erkeklerde hem de kadınlarda artış gösterdi . ve dünya çapında Modern teknoloji, akut kardiyovasküler olayların daha fazla kurbanının hayatta kalmasına yardımcı olsa da, stentler ve acil akut fazdaki diğer müdahaleler nedeniyle hayatta kalan önemli sayıda hasta yine de sıklıkla uzun vadeli sakatlık, reinfarktüs ve yetersiz tedaviye ikincil ölüm yaşamaktadır …)Kaynak 2023 ScienceDirect®Elsevier BV

Ateroskleroz, koroner arter hastalığının yanı sıra başka birçok hastalığa neden olur veya katkıda bulunur . Eşit şekilde ele alınıp azaltılmadıkça başarı talep edilemez.Mevcut uygulamalar kesinlikle aterosklerotik hastalığı ortadan kaldırmıyor. Aterosklerotik hastalık, risk etkenleri büyük ölçüde değiştirilebilir..)Kaynak 2023 ScienceDirect®Elsevier BV

Sadece koroner arter hastalığı ve inme değil

Mevcut uygulama, esas olarak koroner arter hastalığından (KAH) kaynaklanan akut olayları önlemeye odaklanmaktadır, ancak ateroskleroz , diğer birçok arter yatağını yıllar içinde yavaş gelişen şekillerde etkilemektedir. Ateroskleroz, katkılarından dolayı sakatlığa ve ölüme neden olur: Serebral vasküler kazaların ve serebral iskeminin sakat bırakan sonuçları

1.Bunama

2.periferik arter hastalığı

3.Kalp yetmezliği

4.Renal arter stenozu

5.Karotis arter stenozu ve embolizasyonu

6.Böbrek yetmezliği

7.Hipertansiyon

8.aort hastalığı

9.Mezenterik arter hastalığı

10.Erektil disfonksiyon

11.kırılganlık

12.Zayıf yaşlanma.)Kaynak 2023 ScienceDirect®Elsevier BV

Florida Üniversitesi araştırmacıları, aspirinin sert arterler için çok az veya hiçbir şey yapmadığını buldu HABER BÜLTENİ 5-HAZİRAN-2017

Florida Üniversitesi araştırmacıları, aspirinin sert arterler için çok az veya hiçbir şey yapmadığını buldu Hakemli Yayın FLORİDA ÜNİVERSİTESİ

GAINESVILLE, Fla. – On yıllardır aspirin, kardiyovasküler problem riskini azaltmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Florida Üniversitesi Sağlık araştırmacısı liderliğindeki bir ekip, arterlerinde plak birikimi olan bazı hastalarda aspirinin çok az fayda sağlayabileceğini veya hiç fayda sağlamayabileceğini buldu…)Kaynak 2023, American Association for the Advancement of Science (AAAS)

Aspirin, kan pıhtılarını azaltarak inme ve kalp krizlerini tedavi etmede etkilidir. Araştırmacılar, aterosklerozu (daralmış, sertleşmiş arterleri) olan 33.000’den fazla hastanın sağlık geçmişlerini izlediler ve aspirinin, daha önce kalp krizi, inme veya arterleri içeren diğer kan akışı sorunları yaşayanlar için marjinal olarak faydalı olduğunu belirlediler. Bununla birlikte, daha önce kalp krizi veya inme geçirmemiş ateroskleroz hastalarında aspirinin belirgin bir yararı olmamıştır. Bulgular 18 Mayıs’ta Clinical Cardiology dergisinde yayınlandı …)Kaynak 2023, American Association for the Advancement of Science (AAAS)

UF Tıp Fakültesi tıp bölümünde doçent ve bir kardiyolog olan Anthony Bavry, bulgular gözlemsel olduğu için, aspirinin belirli ateroskleroz hastaları üzerinde çok az etkisi olduğunu veya hiç etkisi olmadığını kesin olarak ilan etmeden önce klinik deneyleri içeren daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu söyledi. Gainesville’deki Malcom Randall Veterans Affairs Tıp Merkezi’nde…)Kalp krizi veya inme gibi akut olaylarda aspirinin faydası devam ediyor” dedi…)Kaynak 2023, American Association for the Advancement of Science (AAAS)

Daha önce kalp krizi veya inme geçiren 21.000’den fazla hasta arasında araştırmacılar, sonraki kardiyovasküler ölüm, kalp krizi veya inme riskinin aspirin kullanıcıları arasında marjinal olarak daha düşük olduğunu bulmuşlardır...Kalp krizi veya inme geçirmemiş ateroskleroz hastaları için aspirinin hiçbir etkisi olmadığı görüldü. Kardiyovasküler ölüm, kalp krizi ve inme riski aspirin kullananlarda yüzde 10,7, kullanmayanlarda yüzde 10,5 oldu…)Kaynak 2023, American Association for the Advancement of Science (AAAS)

Kalp krizlerinin ve felçlerin Amerikalılar üzerindeki bedeli şaşırtıcı. Her yıl yaklaşık 715.000 kişi kalp krizi geçiriyor – bunların 125.000’i ölümcül – felçler 795.000’den fazla insanı etkileyerek yaklaşık 130.000 kişiyi öldürüyor. Aspirin tedavisi olarak da bilinen günlük düşük dozda aspirin almak, atardamarları tıkayabilen, kalp krizlerini ve felçleri tetikleyebilen kan pıhtılarının oluşumunu bloke ederek bu durumların önlenmesine yardımcı olabilir. ..Kaynak 2013 Kaynak Amerika Birleşik Devletleri Tüketici Birliği Inc

Ama aspirinin bir de dezavantajı var.

1.Ülserlere,

2.Mide ve bağırsak kanamalarına ve

3.Nadir durumlarda beyindeki kanamanın neden olduğu hayatı tehdit eden hemorajik felçlere neden olabilir.

4.Aspirin ayrıca şiddetli alerjik reaksiyonlara,

5.Kulak çınlamasına,

6.Mide rahatsızlığına ve mide ekşimesine neden olabilir ve

7.Bazı yeni kanıtlar onu görme kaybına neden olan maküler dejenerasyonla ilişkilendirmiştir. Bu nedenle, aspirin tedavisini düşünen her kişi için faydaların risklerden ağır basıp basmadığını belirlemek önemlidir. Genel olarak, kardiyovasküler riskiniz ne kadar yüksekse, aspirinin iyi bir fikir olma olasılığı o kadar yüksektir…)Kaynak 2013 Kaynak Amerika Birleşik Devletleri Tüketici Birliği Inc

Beyin enfarktüsü..

İskemik inme olarak da adlandırılan beyin enfarktüsü, onu besleyen kan damarlarındaki problemler nedeniyle beyne giden kan akışının bozulması sonucu oluşur. Beyin hücrelerine yeterli kan akışının olmaması, onları oksijenden ve beynin bazı bölümlerinin ölmesine neden olabilecek hayati besinlerden mahrum bırakır…)Kaynak News-Medical.Net, bu tıbbi bilgi hizmeti

Nedenler

Beyne giden kan akışının azalmasına, aterom adı verilen kan damarında yağlı bir plak oluşumuna yol açan ateroskleroz neden olur. Bu yağ birikintisi, beyni besleyen bir arterde veya vücudun başka bir yerinde trombüs veya kan pıhtısına neden olabilir, bu durumda pıhtıya emboli denir. Bu pıhtının bir parçası kopabilir ve beyindeki kan damarlarına gidebilir ve burada bir serebral emboli oluşturur..)Kaynak News-Medical.Net, bu tıbbi bilgi hizmeti

Bir emboli, kalpte bir pıhtının oluşmasına ve daha sonra yerinden çıkıp kan akışı yoluyla beyindeki damarlara gitmesine neden olabilen atriyal fibrilasyondan da kaynaklanabilir.

Yüksek kan kolesterolü ve yüksek tansiyonu olan kişilerde beyin enfarktüsü riski artar. Diğer risk faktörleri arasında sigara, obezite, ailede kalp hastalığı öyküsü, diyabet ve aşırı alkol tüketimi yer alır…)Kaynak News-Medical.Net, bu tıbbi bilgi hizmeti

Serebral enfarktüsün sınıflandırılması

Oxford Community Stroke Project sınıflandırması, inmeyi ilk semptomların derecesine göre dört kategoriye ayırmak için kullanılan bir sistemdir.

Dört kategori şunları içerir:

Toplam ön sirkülasyon enfarktüsü (TACI)

Kısmi anterior sirkülasyon enfarktüsü (PACI)

Laküner enfarktüs (LACI)

Posterior dolaşım enfarktüsü (POCI)

Bu kategoriler inmenin nedenini, hasarın derecesini, etkilenen beyin bölgelerini ve muhtemel hasta sonucunu tahmin etmek için kullanılabilir…)Kaynak News-Medical.Net, bu tıbbi bilgi hizmeti

TOAST (Trial of Org 10172 in Acute Stroke Treatment) sınıflandırması adı verilen başka bir sistem, inmeyi klinik semptomlara ve diğer araştırmalara göre sınıflandırır. İnme daha sonra aşağıdakilerden birine bağlı olarak sınıflandırılır:

Büyük bir arterin aterosklerozuna bağlı emboli veya tromboz

Kalpten kaynaklanan emboli

Küçük bir kan damarının tıkanması

Diğer tanımlanmış neden..)Kaynak News-Medical.Net, bu tıbbi bilgi hizmeti

Diğer belirlenemeyen neden..)Kaynak News-Medical.Net, bu tıbbi bilgi hizmeti

İnme veya beyin enfarktüsü nedir?

Serebrovasküler olay (CVA) veya inme , beyindeki kan dolaşımının aniden bozulduğu tıbbi bir durumdur . Dünya çapında 17 milyon insan her yıl felç geçiriyor, bu da onu ikinci en yaygın ölüm nedeni ve yetişkinlerde sakatlığın önde gelen nedeni yapıyor. İnmeler iskemik inmeler ve hemorajik inmeler olarak ikiye ayrılabilir.

Bir kan pıhtısı beyne kan ve oksijen sağlayan arterleri bloke ettiğinde veya daralttığında iskemik inme meydana gelir. Sonuç olarak, beyinler çok az oksijen alır veya hiç almaz ve kalıcı olarak hasar görebilir. ..)Kaynak 2021 FibriCheck

Geçici bir iskemik atak (GİA) veya “mini inme”, geçici bir blokajdan kaynaklanır. Sıkışan kan pıhtısı sonunda parçalanır veya kendi kendine hareket eder. Felç, baş dönmesi veya çift görme gibi felç belirtileri, kan pıhtısı tekrar serbest kaldığında ve beynin bloke olan kısmı tekrar oksijen ve besin açısından zengin kan aldığında kaybolur. ..)GİA’dan mustarip olan herkesin bu mini felcin nedenini belirlemek için mümkün olan en kısa sürede bir doktora başvurması önemlidir…)Kaynak 2021 FibriCheck

Beyindeki bir kan damarı sızdığında veya patladığında hemorajik inme meydana gelir. Bu da kanın beyinde birikmesine ve beyin hücrelerine zarar vermesine neden olur…)Kaynak 2021 FibriCheck

Kardiyak aritmiler ve inme

Atriyal fibrilasyon en yaygın kardiyak aritmilerden biridir ve inme riskini 5 kata kadar artırır . Bir hastada sıklıkla herhangi bir semptom görülmese de, aritminin olabildiğince çabuk fark edilmesi ve tedavi edilmesi önemlidir. Atriyal fibrilasyonda olduğu gibi, kan kalbe etkili bir şekilde pompalanmadığında, kan pıhtıları oluşabilir ve sonunda felce neden olabilir…)Kaynak 2021 FibriCheck

Atriyal fibrilasyondan muzdarip olduğunuzda, kalbin üst odaları çok hızlı titremeye başlar ve bu da atriyumun normal pompalama işlevini bozar. Atriyumdaki kan akışı azalır, bu da kanın durmasına neden olur ve sonunda kan pıhtılarının oluşumuna yol açabilir. Bu kan pıhtıları kan dolaşımında taşınabilir ve beyinde son bulabilir. Bir kan pıhtısı beyne yapıştığında felç veya beyin enfarktüsüne neden olur…)Kaynak 2021 FibriCheck

Diğer nedenler

Her yıl dünya çapında 17 milyon insan felç geçiriyor. Bu felçlerin büyük bir %20’si atriyal fibrilasyondan kaynaklanır, geri kalan %80’i aşağıdakiler gibi diğer faktörlerden kaynaklanabilir:

Yüksek tansiyon

Diyabet

Yüksek kolestorol

Kalp-damar hastalığı

obezite

uzun süreli stres

Aşırı alkol tüketimi

Düşük fiziksel aktivite

Sağlıksız diyet..)Kaynak 2021 FibriCheck

İnme, beynin bir kısmına kan akışı kesildiğinde meydana gelen, yaşamı tehdit eden ciddi bir tıbbi durumdur. İnme tıbbi bir acil durumdur ve acil tedavi şarttır. Bir kişi inme tedavisini ne kadar erken alırsa, hasar o kadar az olur….)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Felç belirtileri

İnmenin ana belirtileri HIZLI kelimesiyle hatırlanabilir:

Yüz – yüz bir tarafa düşmüş olabilir, kişi gülümseyemeyebilir veya ağzı veya gözü düşmüş olabilir.

Kollar – inmeden şüphelenilen kişi, bir kolundaki zayıflık veya uyuşukluk nedeniyle her iki kolunu da kaldıramayabilir ve orada tutamayabilir.

Konuşma – konuşmaları geveleyerek veya bozuk olabilir veya kişi uyanık görünmesine rağmen hiç konuşamayabilir; onlara ne söylediğinizi anlamakta da sorun yaşayabilirler…)felç nedenleri

Tüm organlar gibi beynin de düzgün çalışması için kanın sağladığı oksijene ve besinlere ihtiyacı vardır.Kan akışı kısıtlanırsa veya durursa beyin hücreleri ölmeye başlar. Bu beyin hasarına, sakatlığa ve muhtemelen ölüme yol açabilir.

Felçlerin 2 ana nedeni vardır:

iskemik – tüm vakaların% 85’ini oluşturan bir kan pıhtısı nedeniyle kan akışının durduğu yer

hemorajik – beyni besleyen zayıflamış bir kan damarının patladığı yer

Beyne kan akışının geçici olarak kesildiği geçici iskemik atak (TIA) adı verilen ilgili bir durum da vardır .Bu, mini felç olarak bilinen duruma neden olur. Birkaç dakika sürebilir veya 24 saate kadar sürebilir...) Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

İnmenin etkili tedavisi, uzun süreli sakatlığı önleyebilir ve hayat kurtarabilir.

Önerilen özel tedaviler, bir inmenin aşağıdakilerden kaynaklanıp kaynaklanmadığına bağlıdır:

1.beyne kan akışını engelleyen bir kan pıhtısı (iskemik inme)

2.beyin içinde veya çevresinde kanama (hemorajik inme)

Tedavi genellikle 1 veya daha fazla farklı ilaç almayı içerir, ancak bazı kişilerde ameliyat da gerekebilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

İskemik inmelerin tedavisi

İskemik inme geçirdiyseniz, genellikle durumu tedavi etmek ve tekrar olmasını önlemek için bir ilaç kombinasyonu önerilir.

Bu ilaçlardan bazılarının hemen ve sadece kısa bir süre için alınması gerekirken, bazılarına ise ancak inme tedavi edildikten sonra başlanabilir ve uzun süreli alınması gerekebilir.

Tromboliz – “pıhtı önleyici” ilaç

İskemik inmeler genellikle kan pıhtılarını çözen ve beyne kan akışını geri kazandıran alteplaz adı verilen bir ilacın enjeksiyonları kullanılarak tedavi edilebilir.

Pıhtılaşmayı önleyici” ilacın bu şekilde kullanılması tromboliz olarak bilinir.

Alteplase, felç meydana geldikten sonra mümkün olan en kısa sürede ve kesinlikle 4,5 saat içinde başlanırsa en etkilidir…)4,5 saatten fazla zaman geçmişse genellikle önerilmez çünkü bu saatten sonra kullanıldığında ne kadar faydalı olduğu net değildir.

Alteplaz kullanılmadan önce, iskemik inme tanısını doğrulamak için bir beyin taraması yapılması çok önemlidir. Bunun nedeni, ilacın hemorajik inmelerde meydana gelen kanamayı daha kötü hale getirebilmesidir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Felçten kurtulmak

Felçten sağ kurtulan insanlar genellikle beyin hasarının neden olduğu uzun vadeli sorunlarla baş başa kalırlar. Bazı insanlar eski bağımsızlıklarına kavuşmadan önce uzun bir rehabilitasyon dönemine ihtiyaç duyarken, birçoğu asla tamamen iyileşemez ve felç geçirdikten sonra sürekli desteğe ihtiyaç duyar…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Çocuklarda inme

İnme sadece yetişkinleri etkilemez. Stroke Association’a göre, Birleşik Krallık’ta her yıl yaklaşık 400 çocuk felç geçiriyor..) Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Akut İskemik İnme Tedavisi Genel Bakış

Alteplaz ile intravenöz tromboliz, akut iskemik inme (AIS) için temel tıbbi tedavidir. Aspirin (asetilsalisilik asit) ile antiplatelet tedavinin, iskemik inme başlangıcından sonraki 48 saat içinde başlatıldığında, erken tekrarlayan inme riskini azalttığı gösterilmiş olsa da, aslında zaten meydana gelmiş olan inmeyi tedavi etmez.Daha yeni antiplatelet ajanlar, tek başına ve aspirin ile kombinasyon halinde, erken nüksün daha fazla önlenmesi için umut verici sonuçlar göstermiştir ve klinik deneyler devam etmektedir. Seçilmemiş hastalara uygulanan fraksiyone olmayan heparin (UFH) ve düşük moleküler ağırlıklı heparin (LMWH) ile akut terapötik antikoagülasyon, akut iskemik inme ortamında antiplatelet ajanlara göre klinik fayda göstermedi..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Tromboliz İntravenöz alteplaz uygulaması, akut iskemik felçli hastaların tedavisi için ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanan tek tıbbi tedavidir. Kullanımı, geniş bir hasta grubu için iyileştirilmiş sonuçlarla ilişkilidir. Son denemeler, terapötik pencerenin seçilmiş hastalarda 4,5 saate kadar uzatılabileceğini göstermiştir. Erken tedavinin olumlu bir sonuçla sonuçlanma olasılığı daha yüksektir...)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Giriş

İnme, ABD’de yaşlılarda dördüncü önde gelen ölüm nedeni ve önde gelen sakatlık nedenidir. Her yıl yaklaşık 795.000 yeni veya tekrarlayan inme meydana gelir ve bu, yalnızca 2010 yılında tahmini olarak 73,7 milyar ABD dolarına mal olur. İskemik felç veya beyne giden kan akışının bozulması, tüm felçlerin yaklaşık %85’ini oluşturur…)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Akut İskemik İnmenin İlaç Tedavisi 1 Şubat 2014

Soyut

Akut iskemik inme (AIS), ABD’de dördüncü önde gelen ölüm nedeni ve erişkin sakatlığının önde gelen nedenidir. AIS en yaygın olarak, geri dönüşü olmayan beyin hasarına ve ardından fokal nörolojik defisitlere yol açan bir kan damarı tıkandığında ortaya çıkar. AIS’nin ilaç tedavisi, alteplaz (rekombinant doku plazminojen aktivatörü [rtPA]) ile intravenöz tromboliz içerir…)Son denemeler, bu zaman aralığının seçilmiş hastalarda 3 saatten 4,5 saate uzatılabileceğini göstermiştir. AIS için diğer akut destekleyici müdahaleler, normoglisemi, öterminin sürdürülmesi ve şiddetli hipertansiyonun tedavi edilmesini içerir. AIS için acil antikoagülasyon, genellikle akut ortamda kanama risklerini aşan faydalar göstermemiştir. ..)AIS için acil antiplatelet kullanımının sınırlı faydaları vardır ve yalnızca alteplaz uygulanmadıysa hemen veya alteplaz verildiyse 24 saat sonra başlatılmalıdır. AIS hastalarının çoğu, acil servislere geç gelmeleri nedeniyle trombolitik tedavi almamaktadır ve şu anda onlar için akut müdahaleler yetersizdir. Devam eden klinik deneyler, bu yıkıcı hastalığın neden olduğu hasarı sınırlamak için daha fazla tıbbi buluşa yol açabilir. AIS için acil antikoagülasyon, genellikle akut ortamda kanama risklerini aşan faydalar göstermemiştir. AIS için acil antiplatelet kullanımının sınırlı faydaları vardır ve yalnızca alteplaz uygulanmadıysa hemen veya alteplaz verildiyse 24 saat sonra başlatılmalıdır. AIS hastalarının çoğu, acil servislere geç gelmeleri nedeniyle trombolitik tedavi almamaktadır ve şu anda onlar için akut müdahaleler yetersizdir…)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Fransa’da her yıl 140.000’den fazla yeni inme vakası oluyor, yani her dört dakikada bir. İnme, yetişkinlerde edinilmiş fiziksel engelliliğin birinci nedeni, ikinci bunama nedeni (Alzheimer hastalığından sonra) ve ikinci ölüm nedenidir ve inmeyi takip eden yılda insanların %20’si ölür. İnme her yaşta ortaya çıkabilir: inmenin ortalama başlangıç yaşı 74 ise, hastaların %25’i 65 yaşın altında ve %10’u 45 yaşın altındadır. Son yıllarda gençleri etkileyen inme sayısı önemli ölçüde artmıştır. ..)Kaynak Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Enstitüsü (Inserm), Fransız kamu araştırma kuruluşudur.

Farklı inme türleri

İki tür serebrovasküler kaza vardır : serebral enfarktüsler ve beyin veya meningeal kanamalar. Serebral enfarktüsler (inmelerin yaklaşık %80’i) çoğunlukla serebral arterin bir kan pıhtısı (trombüs) tarafından tıkanmasından kaynaklanır. Ayrıca tromboz veya serebral emboli veya iskemik felçten de söz ediyoruz . Bunların yaklaşık %25’i kardiyak aritmi (atriyal fibrilasyon), %25’i bir aterom plakının yırtılması, %25’i küçük serebral arterlerin hastalığı ve geri kalan dörtte biri karotid ve vertebral arterlerin diseksiyonu dahil olmak üzere diğer nedenlere bağlıdır. (damar duvarında kanın sızmasına ve duvar hacminin şişmesine neden olan bir lezyon). İkincisi, genç erişkinlerde iskemik inmenin önde gelen nedenidir…)Daha nadiren, serebral enfarktüs venöz (ve arteriyel olmayan) bir kökene sahip olabilir: buna serebral venöz tromboz denir ve felçlerin yaklaşık %1’ini temsil eder. Bu trombozlar, hormonal faktörlere (östrojen-progestojen kontraseptifler, gebelik ve doğum sonrası) bağlı ve sigara içmenin tercih ettiği genç kadınlarda önemli bir zirve ile her yaşta ortaya çıkar. Serebral ve meningeal kanamalar sırasıyla inmelerin %15’ini ve %5’ini oluşturur…)Kaynak Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Enstitüsü (Inserm), Fransız kamu araştırma kuruluşudur.

Serebrovasküler Hastalık

Serebrovasküler kelimesi iki bölümden oluşur – beynin büyük bölümünü ifade eden “serebro” ve arterler ve damarlar anlamına gelen “vasküler”. Birlikte, serebrovasküler kelimesi beyindeki kan akışını ifade eder. Serebrovasküler hastalık terimi, beynin bir bölgesinin iskemi veya kanamadan geçici veya kalıcı olarak etkilendiği ve bir veya daha fazla serebral kan damarının patolojik sürece dahil olduğu tüm bozuklukları içerir. Serebrovasküler hastalık inme, karotis stenozu, vertebral stenoz ve intrakraniyal stenoz, anevrizmalar ve vasküler malformasyonları içerir…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Damar daralması (stenoz), pıhtı oluşumu (tromboz), tıkanma (emboli) veya kan damarı yırtılması (hemoraji) nedeniyle kan akışında kısıtlamalar meydana gelebilir. Yeterli kan akışının olmaması (iskemi) beyin dokusunu etkiler ve felce neden olabilir…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Beyne Kan Akışı

Kalp, kanı beyne iki damar seti,

Karotid arterler ve

Vertebral arterler yoluyla pompalar.

Karotid arterler boynun ön tarafında bulunur ve nabzınızı çenenizin hemen altında ölçtüğünüzde hissettiğiniz şeydir. Karotid arterler, yüze kan sağlayan dış karotid arterler ve kafatasına giden iç karotid arterler ile boynun üst kısmına yakın dış ve iç arterlere ayrılır. Kafatasının içinde, iç karotid arterler iki büyük artere – ön serebral ve orta serebral arterler ve birkaç küçük arter – oftalmik, arka iletişim ve ön koroidal arterlere ayrılır. Bu arterler beynin ön üçte ikisine kan sağlar…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Vertebral arterler omurga boyunca uzanır ve dışarıdan hissedilemez. Vertebral arterler, kafatasının tabanına yakın bir yerde bulunan beyin sapının yakınında tek bir baziler arter oluşturmak üzere birleşirler. Vertebrobaziler sistem, beyin sapına birçok küçük dal gönderir ve beynin arka üçte birini besleyen arka serebellar ve arka meningeal arterleri oluşturmak için dallanır. Şah damarı ve diğer damarlar beyinden kan taşır…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Altta yatan durum ve neden ne olursa olsun, beyne mümkün olan en kısa sürede uygun kan akışının ve oksijenin geri kazandırılması çok önemlidir. Oksijen ve önemli besinler olmadan, etkilenen beyin hücreleri birkaç dakika içinde ya hasar görür ya da ölür. Beyin hücreleri öldükten sonra yenilenemezler ve bazen fiziksel, bilişsel ve zihinsel engellerle sonuçlanan yıkıcı hasarlar meydana gelebilir…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Serebrovasküler Hastalık İstatistikleri

2003 yılında tahmini 157.803 serebrovasküler bağlantılı ölüm vardı; 138.397’si 65 yaş ve üstü kişilerdeydi.

Serebrovasküler hastalık, ABD’de hayatı tehdit eden en yaygın nörolojik olaydır İntrakraniyal ateroskleroz, tüm iskemik inmelerin yüzde 10’unu temsil eden yılda bu atakların yaklaşık 40.000’inden sorumludur. İnme, Amerika Birleşik Devletleri’nde üçüncü önde gelen ölüm nedenidir. Her yıl etkilenen 700.000’den fazla insandan yaklaşık 500.000’i ilk ataklar ve 200.000’i tekrarlayan ataklar. İlk felçten kurtulan kişilerin yaklaşık yüzde 25’i beş yıl içinde başka bir felç geçirecek. İnme, ciddi uzun süreli sakatlıkların önde gelen nedenlerinden biridir ve bugün yaklaşık 5.4 milyon inme mağduru hayattadır. Amerikan Kalp Derneği, 2003 yılında inmenin yalnızca ABD’de hem doğrudan hem de dolaylı maliyetinin yaklaşık 51.2 milyar dolara mal olduğunu tahmin ediyor. Amerikan Kalp Derneği’nin en son yaygınlık istatistikleri, 5.400.000 kişinin felç geçirdiğini tahmin ediyor. Her yıl, Amerika Birleşik Devletleri’nde tahminen 30.000 kişi rüptüre bir beyin anevrizması yaşıyor ve yüzde 6’ya varan bir oranda rüptüre olmayan bir anevrizma geçirebilir. Arteriyovenöz malformasyonlar (AVM’ler) genel popülasyonun yaklaşık yüzde 1’inde mevcuttur. Bir AVM’den kanama riski yılda yüzde 4’tür ve her kanamada yüzde 15 inme veya ölüm şansı vardır…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Serebrovasküler Tanı Testleri

Serebrovasküler problemlerin çoğu tanısal görüntüleme testleri ile belirlenebilir. Bu testler, beyin cerrahlarının beynin içindeki ve çevresindeki arterleri ve damarları ve beyin dokusunun kendisini görmesini sağlar…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Serebral anjiyografi (vertebral anjiyogram, karotis anjiyogram olarak da adlandırılır): Röntgende arterler normalde görülmez, bu nedenle kontrast boya kullanılır. Hastaya lokal anestezi verilir, arter genellikle bacaktan delinir ve artere bir iğne sokulur. İğne içinden artere bir kateter (uzun, dar, esnek bir tüp) sokulur. Daha sonra, boyundaki atardamarlara uygun şekilde yerleşene kadar karın ve göğüsteki ana damarlardan geçirilir. Bu prosedür bir floroskop (görüntüleri bir TV monitörüne yansıtan özel bir röntgen) ile izlenir. Kontrast boya daha sonra kateter yoluyla boyun bölgesine enjekte edilir ve röntgen resimleri çekilir…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Karotid dupleks (karotid ultrason olarak da adlandırılır) : Bu prosedürde, karotid arterlerdeki plak, kan pıhtıları veya kan akışıyla ilgili diğer sorunları tespit etmeye yardımcı olmak için ultrason kullanılır. Dönüştürücünün (yüksek frekanslı ses dalgalarını test edilen arterlere yönlendiren bir el cihazı) yerleştirileceği cilde suda çözünür bir jel yerleştirilir. Jel, sesin cilt yüzeyine iletilmesine yardımcı olur. Ultrason açılır ve karotid arterlerin ve nabız dalga formlarının görüntüleri elde edilir. Bilinen bir riski yoktur ve bu test noninvaziv ve ağrısızdır…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Bilgisayarlı tomografi (CT veya CAT taraması) : Bir bilgisayar röntgenleri okuduktan sonra oluşturulan bir teşhis görüntüsü. Bazı durumlarda, beyin yapılarını vurgulamaya yardımcı olmak için damar yoluyla bir ilaç enjekte edilecektir. Kemik, kan ve beyin dokusu çok farklı yoğunluklara sahiptir ve BT taramasında kolayca ayırt edilebilir. CT taraması hemorajik inmeler için yararlı bir tanı testidir, çünkü kan kolayca görülebilir. Bununla birlikte, iskemik felçten kaynaklanan hasar, BT taramasında birkaç saat veya gün boyunca ortaya çıkmayabilir ve beyindeki tek tek arterler görülemez. BTA (CT anjiyografi), klinisyenlerin baş ve boyundaki kan damarlarını görmesine olanak tanır ve invaziv anjiyogram yerine giderek daha fazla kullanılmaktadır…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Doppler ultrason : Dönüştürücüye (yüksek frekanslı ses dalgalarını test edilen artere veya vene yönlendiren bir el cihazı) ve test edilen ekstremite damarları üzerindeki cilde suda çözünür bir jel yerleştirilir. Venöz sistem normal ise Doppler’de “hışırtı” sesi var. Hem yüzeysel hem de derin venöz sistemler değerlendirilir. Bilinen bir riski yoktur ve bu test noninvaziv ve ağrısızdır…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Elektroensefalogram (EEG) : Elektrik uyarılarını almak için bir kişinin kafa derisine yerleştirilen küçük metal disklerin (elektrotlar) kullanıldığı bir teşhis testi. Bu elektrik sinyalleri beyin dalgaları olarak basılır.

Lomber ponksiyon (spinal tap) : Omuriliği çevreleyen boşluktan bir beyin omurilik sıvısı örneği çıkarmak için bir iğne kullanan invaziv bir teşhis testi. Bu test, beyin kanamasının neden olduğu kanamayı tespit etmede yardımcı olabilir.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI) : Manyetik alanlar ve bilgisayar teknolojisi kullanarak vücut yapılarının üç boyutlu görüntülerini üreten bir teşhis testi. Çeşitli sinir dokusu türlerini ve beyin sapı ile arka beynin net resimlerini net bir şekilde gösterebilir. Beynin bir MRG’si, önceki mini vuruş belirtileri olup olmadığını belirlemeye yardımcı olabilir. Bu test non-invazivdir, ancak bazı hastalar görüntüleyicide klostrofobi yaşayabilir.

Manyetik Rezonans Anjiyogramı (MRA) : Bu, bir Manyetik Rezonans Görüntüleyicide (MRI) yürütülen invaziv olmayan bir çalışmadır. Manyetik görüntüler, baş ve boyundaki atardamarların görüntüsünü sağlamak için bir bilgisayar tarafından birleştirilir. MRA, boyun ve beyindeki gerçek kan damarlarını gösterir ve tıkanıklık ve anevrizmaların saptanmasına yardımcı olabilir….)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Risk faktörleri

Yaşlı erişkinlerde daha yaygın olmakla birlikte, inmeler her yaşta ortaya çıkabilir. İnme önleme, hastalığın neden olduğu sakatlığı ve ölümü azaltmaya yardımcı olabilir. İnme için kontrol edilebilir veya tedavi edilebilir risk faktörleri şunları içerir:

Sigara: Sigarayı bırakarak riski azaltın. Bazı oral kontraseptif formlarının kullanımı ve sigara içilmesi ile risk daha da artabilir. Uzun süreli ikinci el sigara dumanına maruz kalmanın inme riskini artırabileceğine dair yeni kanıtlar vardır.

Yüksek tansiyon: Kan basıncının 140/90 mm Hg veya daha yüksek olması inme için en önemli risk faktörüdür. Kan basıncını kontrol etmek inmeyi önlemek için çok önemlidir.

Karotis veya diğer arter hastalığı: Boyundaki karotis arterler beyne kan sağlar. Aterosklerozdan (arter duvarlarında plak birikintileri) kaynaklanan yağ birikintileri ile daralmış bir karotid arter, bir kan pıhtısı tarafından bloke edilebilir…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Geçici iskemik atakların (TIA’lar) öyküsü.

Diyabet: Kan şekeri seviyelerini, kan basıncını ve kolesterol seviyelerini kontrol etmek çok önemlidir. Diyabet, özellikle tedavi edilmediğinde, kişiyi daha büyük felç riskine sokar ve sağlık açısından birçok başka ciddi etkisi vardır.

Yüksek kan kolesterolü: Kandaki yüksek toplam kolesterol düzeyi (240 mg/dL veya daha yüksek), felç riskini artıran kalp hastalığı için önemli bir risk faktörüdür.

Fiziksel hareketsizlik ve obezite: Hareketsiz olmak, obez olmak veya her ikisi de yüksek tansiyon, yüksek kan kolesterolü, diyabet, kalp hastalığı ve inme riskini artırabilir.

Son araştırmalar, hormon replasman tedavisi (HRT) alan kişilerin, özellikle iskemik inme olmak üzere genel olarak yüzde 29 oranında artmış inme riskine sahip olduğuna dair kanıtları göstermektedir…)Kaynak 2023 Amerikan Nörolojik Cerrahlar Derneği

Ek bilgi Notu Hormon Replasman Tedavisi (HRT), menopoz semptomlarını hafifletmek için kullanılan bir tedavidir. Menopozu yaşarken daha düşük seviyede olan kadınlık hormonlarının yerini alır. Östrojen ve progesteron, bir kadının vücudunda önemli roller oynayan kadın hormonlarıdır…)

Beyindeki tıkalı arterler özel zorluklar doğurur. Bu arterler, karotid arterlerden daha küçüktür ve bir cerrahın ulaşmasının çok daha zor olduğu beynin derinliklerine gömülebilir.Tedavi edilmeyen bir serebral arter stenozu, bir kişinin geçici iskemik atak (TIA), mini felç veya felç geçirme şansını büyük ölçüde artırabilir..)Kaynak 2023 Cedars-Sinai

Tedavi Seçenekleri Serebral Arter Stenozu

Serebral arter stenozunu tedavi etmenin ilk adımı genellikle ilaç tedavisidir. Aspirin veya klopidogrel gibi kan sulandırıcılar, arterde pıhtı oluşmasını önlemeye yardımcı olabilir. Statinler, arterde sürekli kolesterol plak oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir.Arterin daralması şiddetliyse ve ilaçlara yanıt vermiyorsa veya %50’den fazla tıkanıklık varsa daha invaziv tedavi gerekebilir. Beyindeki arterlerin daralmasını tedavi etmek için ana seçenekler şunlardır: Olası stentleme ile arteri yeniden açmak için anjiyoplasti Serebral arter baypas ameliyatı..)Kaynak 2023 Cedars-Sinai

UF Sağlık araştırmacıları, sertleşmiş arterleri olan hastalar için aspirin kullanımının orta düzeyde veya hiç faydası olmadığını buldu...)On yıllardır aspirin, kardiyovasküler problem riskini azaltmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Florida Üniversitesi Sağlık araştırmacısı liderliğindeki bir ekip, arterlerinde plak birikimi olan bazı hastalarda aspirinin çok az fayda sağlayabileceğini veya hiç fayda sağlamayabileceğini buldu…)Kaynak Florida Üniversitesi,

Aspirin, kan pıhtılarını azaltarak inme ve kalp krizlerini tedavi etmede etkilidir.Araştırmacılar, damar tıkanıklığı (daralmış, sertleşmiş arterler) olan 33.000’den fazla hastanın sağlık geçmişlerini izlediler ve aspirinin, daha önce kalp krizi, inme veya arterleri içeren diğer kan akışı sorunları yaşayanlar için marjinal olarak faydalı olduğunu belirlediler. Bununla birlikte, daha önce kalp krizi veya inme geçirmemiş ateroskleroz hastalarında aspirinin belirgin bir yararı olmamıştır. Bulgular 18 Mayıs’ta Clinical Cardiology dergisinde yayınlandı…)Kalp krizi veya inme geçirmemiş ateroskleroz hastaları için aspirinin hiçbir etkisi olmadığı görüldü. ..)Kaynak Florida Üniversitesi,

Kardiyovasküler ölüm, kalp krizi ve inme riski aspirin kullananlarda yüzde 10,7, kullanmayanlarda yüzde 10,5 oldu.Ülke çapındaki araştırmaya katılan hastalar, koroner arter hastalığı, serebrovasküler hastalık veya periferik vasküler hastalığı olan en az 45 yaşındaydı. Tıbbi verileri 2003 sonu ile 2009 ortası arasında toplanmıştır…)Kaynak Florida Üniversitesi,

İskemik inmelerin tedavisi

İskemik inme geçirdiyseniz, genellikle durumu tedavi etmek ve tekrar olmasını önlemek için bir ilaç kombinasyonu önerilir.Bu ilaçlardan bazılarının hemen ve sadece kısa bir süre için alınması gerekirken, bazılarına ise ancak inme tedavi edildikten sonra başlanabilir ve uzun süreli alınması gerekebilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Tromboliz – “pıhtı önleyici” ilaç

İskemik inmeler genellikle kan pıhtılarını çözen ve beyne kan akışını geri kazandıran alteplaz adı verilen bir ilacın enjeksiyonları kullanılarak tedavi edilebilir.

“Pıhtılaşmayı önleyici” ilacın bu şekilde kullanılması tromboliz olarak bilinir.

Alteplase, felç meydana geldikten sonra mümkün olan en kısa sürede ve kesinlikle 4,5 saat içinde başlanırsa en etkilidir. 4,5 saatten fazla zaman geçmişse genellikle önerilmez çünkü bu saatten sonra kullanıldığında ne kadar faydalı olduğu net değildir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Alteplaz kullanılmadan önce, iskemik inme tanısını doğrulamak için bir beyin taraması yapılması çok önemlidir.Bunun nedeni, ilacın hemorajik inmelerde meydana gelen kanamayı daha kötü hale getirebilmesidir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Trombektomi

Az sayıda şiddetli iskemik inme, trombektomi adı verilen acil bir prosedürle tedavi edilebilir.

Bu, kan pıhtılarını giderir ve beyne kan akışının yeniden sağlanmasına yardımcı olur.

Trombektomi, yalnızca beyindeki büyük bir arterdeki kan pıhtısının neden olduğu iskemik felçlerin tedavisinde etkilidir. Bir felçten sonra mümkün olan en kısa sürede başlandığında en etkilidir.

Prosedür, genellikle kasıktaki bir artere bir kateter yerleştirilmesini içerir. Beyindeki atardamarın içine kateterden küçük bir alet geçirilir.Kan pıhtısı daha sonra cihaz kullanılarak veya emme yoluyla çıkarılabilir. İşlem lokal anestezi veya genel anestezi altında yapılabilir …)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Aspirin ve diğer antiplateletler

Çoğu kişiye iskemik inme geçirdikten hemen sonra aspirin verilecektir. Ağrı kesici olmasının yanı sıra aspirin, başka bir pıhtı oluşma olasılığını azaltan bir antiplatelettir.

Klopidogrel ve dipiridamol gibi diğer antiplatelet ilaçlar daha sonra kullanılabilir .

Antikoagülanlar

Bazı insanlara gelecekte yeni kan pıhtılaşması riskini azaltmaya yardımcı olmak için bir antikoagülan önerilebilir .Antikoagülanlar, kanın kimyasal bileşimini pıhtı oluşumunu önleyecek şekilde değiştirerek kan pıhtılarını önler.Varfarin , apixaban , dabigatran , edoxaban ve rivaroxaban uzun süreli antikoagülan örnekleridir.Heparin adı verilen ve sadece enjeksiyonla verilebilen ve kısa süreli kullanılan bir dizi antikoagülan da vardır.Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Aşağıdaki durumlarda antikoagülanlar önerilebilir:

Atriyal fibrilasyon adı verilen ve kan pıhtılarına neden olabilen bir tür düzensiz kalp atışınız varsa

kan pıhtısı öyküsü varbacak damarlarınızda kan pıhtısı oluşması ( derin ven trombozu (DVT) ), çünkü inme sizi bacaklarınızdan birini hareket ettiremez hale getirdi

Tansiyon ilaçları

Kan basıncınız çok yüksekse, düşürmeniz için size ilaçlar önerilebilir.

Yaygın olarak kullanılan ilaçlar şunları içerir:

tiazid diüretikleri

anjiyotensin dönüştürücü enzim (ACE) inhibitörleri

Kalsiyum kanal blokerleri

beta blokerler

alfa blokerler

Yüksek tansiyon tedavisi hakkında daha fazla bilgi edinin..)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

statinler

Genellikle statin olarak bilinen bir ilacı almanız tavsiye edilir .Statinler, karaciğerde kolesterol üreten bir kimyasalı (enzim) bloke ederek kanınızdaki kolesterol seviyesini düşürür.

Kolesterol seviyeniz ne olursa olsun inme riskinizi azaltmaya yardımcı olabileceğinden, kolesterol seviyeniz özellikle yüksek olmasa bile size bir statin önerilebilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Karotid endarterektomi

Bazı iskemik inmeler, beyne kan taşıyan karotis arter adı verilen boyundaki bir arterin daralmasından kaynaklanır.Karotis stenozu olarak bilinen daralma, yağ plaklarının birikmesinden kaynaklanır.Karotis stenozu çok şiddetli ise, arter tıkanıklığını gidermek için ameliyat kullanılabilir. Buna karotis endarterektomi denir .

Karotis arteri açmak ve yağ birikintilerini çıkarmak için boynunuzda bir kesim (insizyon) yapan cerrahı içerir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Hemorajik inmelerin tedavisi

İskemik inmelerde olduğu gibi, hemorajik inme geçirmiş bazı kişilere kan basıncını düşürmek ve daha fazla inmeyi önlemek için ilaç verilecektir.İnme geçirmeden önce antikoagülan alıyorsanız, ilacın etkilerini tersine çevirmek ve daha fazla kanama riskinizi azaltmak için tedaviye de ihtiyacınız olabilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

Ameliyat

Nadiren, beyindeki kanı çıkarmak ve patlamış kan damarlarını onarmak için acil ameliyat gerekebilir. Bu genellikle kraniyotomi olarak bilinen cerrahi bir prosedür kullanılarak yapılır.

Bir kraniyotomi sırasında, cerrahın kanamanın kaynağına erişmesine izin vermek için kafatasının bir bölümü çıkarılır.Cerrah, hasar görmüş kan damarlarını onaracak ve beyne giden kan akışını kısıtlayabilecek kan pıhtılarının bulunmadığından emin olacaktır.

Kanama durdurulduktan sonra, kafatasından çıkarılan kemik parçası, genellikle yapay bir metal plaka ile değiştirilir…)Kaynak Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti ( NHS )

İnme İlacı Neden Başarısız Olabilir?

İnme ilacı genellikle başarısız olur. Artık doktorlar tellerle beyin pıhtılarını dışarı kaydırabilir ve diğer tıkanıklıklar için yeni araçlara sahip olabilir...)Yirmi yıl önce inme doktorları yeni ve güçlü bir silahın gelişini kutladılar: pıhtı temizleyen ilaç tPA. Bir cankurtaran olarak selamlandı ve o zamandan beri yüzbinlerce hasta için bir kurtarıcı olduğunu kanıtladı. TPA, beyne kan akışını engelleyen pıhtıların neden olduğu felçleri tedavi etmek için ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından onaylanan ilk ve halen tek ilaçtır. Ancak pek çok tıbbi mucize gibi, tPA’nın (doku plazminojen aktivatörü anlamına gelir) ciddi sınırlamaları olduğu ortaya çıktı. Semptomların başlamasından sonraki üç saat içinde uygulanması gerekir, vücutta uzun süre etkili olmadan etkisini kaybeder, kontrolsüz kanamaya neden olabilir ve sıklıkla büyük pıhtıları parçalayamaz...)Her yıl beyin blokajları olarak adlandırılan iskemik felç geçiren yaklaşık 800.000 Amerikalının çoğu için bu eksiklikler ölümcül olabilir. Yaklaşık 130.000 kişi ölüyor. Ne yazık ki, ilk çıkışından bu yana tPA’nın iyi bir alternatifi olmadı...)Kaynak Source 2023 Scientific American, a Springer Nature America, Inc.

tPA’nın tüm dezavantajları arasında en sıkıntılı olanı, beynin tabanındaki büyük kan damarlarını tıkayabilen büyük pıhtılara karşı yetersizliğidir; tüm felçlerin yaklaşık yüzde 25 ila 30’una neden olurlar. Daha dar damarlardaki daha küçük pıhtılara karşı iyi çalışmasına rağmen, ilacın güvenli bir dozu (intravenöz olarak verilir) genellikle kan dolaşımında büyük pıhtıları çözecek kadar uzun süre kalmaz ve dozu artırmak kanama riskini artırır. New York Üniversitesi Langone Tıp Merkezi’nde bir pıhtı uzmanı olan Thomas Maldonado, “Görmeniz gereken tek şey tPA’dan kaynaklanan bir kafa içi kanama ve o ilacı vermeden önce duraklamanız gerektiğini anlıyorsunuz” diyor…)Kaynak Source 2023 Scientific American, a Springer Nature America, Inc.

Cihazın ilaca göre bir başka avantajı da semptomlar ortaya çıktıktan sonra stent geri getiricinin kullanım süresinin tPA’nın iki katı, yani üç yerine altı saat olmasıdır. İnme analizi, büyük bir pıhtı tarafından bloke edilen bir damardaki kan akışının, stent retriever ile tedavi edilen 306 hastanın 236’sında veya yüzde 77’sinde başarıyla eski haline getirildiğini buldu . Tek başına tPA ile başarı oranı yüzde 37 civarındaydı…)Kaynak Source 2023 Scientific American, a Springer Nature America, Inc.

Tüm cerrahi müdahaleler gibi, stent alıcı da komplikasyon riski taşır. Bunlardan en önemlisi kanamadır, bu nedenle yüksek tansiyonu ve buna bağlı damarları gergin olan hastalar işlem için aday olmayabilir. Saver, “Ayrıca prosedür sırasında kılavuz telin veya cihazın başka bir manipülasyonunun kan damarını delme olasılığı da var” diyor...)Saver, çok daha az yaygın bir komplikasyonun, pıhtının dışarı çekilirken koparak yeni bir artere kaçması ve ilkinden farklı bir bölgede yeni bir inmeye neden olması olduğunu ekliyor. Vakaların yaklaşık yüzde 2 ila 3’ünde oluyor, diyor…)Kaynak Source 2023 Scientific American, a Springer Nature America, Inc.

Karotis arter hastalığı

Karotis arter hastalığı, yağ birikintileri (plaklar) kanı beyninize ve başınıza (karotid arterler) ileten kan damarlarını tıkadığında ortaya çıkar. Tıkanma, beyne giden kan akışı kesildiğinde veya ciddi şekilde azaldığında ortaya çıkan tıbbi bir acil durum olan inme riskinizi artırır.

İnme beyninizi oksijenden mahrum eder. Birkaç dakika içinde beyin hücreleri ölmeye başlar. İnme, ABD’de en yaygın ölüm nedeni ve kalıcı sakatlığın önde gelen nedenidir..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Karotis arter hastalığı yavaş gelişir. Durumunuz olduğuna dair ilk işaret inme veya geçici iskemik atak (GİA) olabilir. TIA, beyninize giden kan akışının geçici olarak azalmasıdır…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Karotis arter hastalığının tedavisi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri, ilaçlar ve bazen ameliyatın bir kombinasyonunu içerir…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Belirtiler

Erken evrelerinde karotis arter hastalığı genellikle herhangi bir belirti veya semptom üretmez. Beyninizi kandan mahrum bırakacak kadar ciddi olana kadar durum fark edilmeyebilir ve felç veya GİA’ya neden olabilir.

İnme veya GİA belirtileri ve semptomları şunları içerir:

Yüzde veya uzuvlarda, genellikle vücudun sadece bir tarafında ani uyuşma veya güçsüzlük

Ani konuşma ve anlama sorunu

Bir veya iki gözde ani görme sorunu

Ani baş dönmesi veya denge kaybı

Bilinen bir nedeni olmayan ani, şiddetli baş ağrısı..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Nedenler

Karotis arter hastalığına, beyne kan ileten arterlerde plak birikmesi neden olur. Plaklar, arter içindeki mikroskobik yaralanma bölgelerinde toplanan kolesterol, kalsiyum, fibröz doku ve diğer hücresel kalıntı kümeleridir. Bu sürece ateroskleroz denir.Plaklarla tıkanmış karotis arterler sert ve dardır. Tıkalı karotid arterler, günlük işleyişinizden sorumlu olan hayati beyin yapılarına oksijen ve besin sağlamakta sorun yaşarlar…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Risk faktörleri

Karotis arter hastalığı riskinizi artıran faktörler şunlardır:

Yüksek tansiyon. Arter duvarları üzerindeki aşırı basınç, onları zayıflatabilir ve hasara karşı daha savunmasız hale getirebilir.

Tütün kullanımı. Nikotin, atardamarlarınızın iç yüzeyini tahriş edebilir. Sigara içmek ayrıca kalp atış hızınızı ve kan basıncınızı artırır.

Diyabet. Diyabet, yağları verimli bir şekilde işleme yeteneğinizi düşürür ve sizi daha yüksek tansiyon ve ateroskleroz riskine sokar.

Yüksek kan-yağ seviyeleri. Yüksek seviyelerde düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol ve yüksek seviyelerde trigliseritler, bir kan yağı, plakların birikmesini teşvik eder.

Aile öyküsü. Bir akrabanızda ateroskleroz veya koroner arter hastalığı varsa karotis arter hastalığı riskiniz daha yüksektir.

Yaş. Arterler yaşla birlikte daha az esnek ve yaralanmaya daha yatkın hale gelir.

obezite. Aşırı kilo, yüksek tansiyon, ateroskleroz ve diyabet şansınızı artırır.

Uyku apnesi. Geceleri nefes almayı bırakma büyüleri felç riskinizi artırabilir.

Egzersiz eksikliği. Yüksek tansiyon, diyabet ve obezite dahil olmak üzere atardamarlarınıza zarar veren koşullara katkıda bulunur…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Karotis arter hastalığının tedavisinde amaç inmeyi önlemektir. Spesifik tedaviler, karotid arterlerinizdeki tıkanıklığın derecesine bağlıdır…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Tıkanma hafif ila orta derecede ise, doktorunuz şunları önerebilir:

Aterosklerozun ilerlemesini yavaşlatmak için yaşam tarzı değişiklikleri. Öneriler arasında sigarayı bırakmak, kilo vermek, sağlıklı yiyecekler yemek, tuzu azaltmak ve düzenli egzersiz yapmak yer alabilir.Kan basıncını kontrol etmek veya kolesterolü düşürmek için ilaç. Doktorunuz ayrıca kanın pıhtılaşmasını önlemek için günlük aspirin veya diğer kan sulandırıcı ilaçları almanızı önerebilir.

Tıkanıklık şiddetliyse veya halihazırda GİA veya inme geçirdiyseniz, doktorunuz arterdeki tıkanıklığın giderilmesini önerebilir. Seçenekler şunları içerir:..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Karotis endarterektomi, ciddi karotis arter hastalığı için en yaygın tedavi yöntemidir. Boynunuzun önü boyunca bir kesi yaptıktan sonra, cerrah etkilenen şah damarını açar ve plakları çıkarır. Arter dikiş veya greft ile onarılır. Karotis endarterektomi ile tıkanıklığa ulaşmak çok zorsa veya ameliyatı çok riskli hale getiren başka sağlık koşullarınız varsa karotis anjiyoplasti ve stentleme . Size lokal anestezi verilir ve tıkanıklık bölgesine kateter yoluyla küçük bir balon geçirilir. Damarı genişletmek için balon şişirilir ve atardamarın tekrar daralmasını önlemek için küçük bir tel örgü bobini (stent) yerleştirilir…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

inme neden olur.?

İnmenin iki ana nedeni vardır: tıkalı bir arter (iskemik inme) veya bir kan damarında sızıntı veya patlama (hemorajik inme) . Bazı insanlar, kalıcı semptomlara neden olmayan, geçici iskemik atak (GİA) olarak bilinen, beyne giden kan akışında yalnızca geçici bir kesintiye sahip olabilir..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

iskemik inme Bu en yaygın inme türüdür. Beynin kan damarları daraldığında veya tıkandığında meydana gelir ve bu da kan akışının ciddi şekilde azalmasına (iskemi) neden olur. Tıkanmış veya daralmış kan damarlarına, kan damarlarında biriken yağ birikintileri veya kan dolaşımında dolaşan, çoğunlukla kalpten gelen ve beyindeki kan damarlarına yerleşen kan pıhtıları veya diğer birikintiler neden olur..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Hemorajik inme

Hemorajik inme, beyindeki bir kan damarı sızdığında veya yırtıldığında meydana gelir. Beyin kanamaları, kan damarlarını etkileyen birçok durumdan kaynaklanabilir. Hemorajik inme ile ilgili faktörler şunları içerir:..)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Kontrolsüz yüksek tansiyon

Kan sulandırıcılarla aşırı tedavi (antikoagülanlar)

Kan damarı duvarlarınızdaki zayıf noktalardaki çıkıntılar (anevrizmalar)

Travma (araba kazası gibi)

Damar duvarında zayıflığa yol açan kan damarı duvarlarında protein birikintileri (serebral amiloid anjiyopati)

Kanamaya yol açan iskemik inme

Beyindeki kanamanın daha az yaygın bir nedeni, ince duvarlı kan damarlarının düzensiz bir yumağının yırtılmasıdır (arteriyovenöz malformasyon).Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Geçici iskemik atak (GİA)

Geçici iskemik atak (TIA) – bazen mini felç olarak da bilinir – felçtekilere benzer geçici bir semptom dönemidir. Bir TIA kalıcı hasara neden olmaz. GİA , beynin bir kısmına kan akışında beş dakika kadar kısa sürebilen geçici bir azalmadan kaynaklanır…)Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

İskemik inme gibi, bir pıhtı veya birikinti sinir sisteminin bir kısmına kan akışını azalttığında veya bloke ettiğinde GİA oluşur. Semptomlarınız düzeldiği için bir GİA geçirdiğinizi düşünseniz bile acil yardım alın. Sadece semptomlara dayanarak inme veya GİA geçirip geçirmediğinizi söylemek mümkün değildir . Bir TIA geçirdiyseniz , beyne giden kısmen tıkalı veya daralmış bir arteriniz olabileceği anlamına gelir. Bir TIA’ya sahip olmak , daha sonra tam bir inme geçirme riskinizi artırır…) Kaynak 1998-2023 Mayo Tıp Eğitimi ve Araştırma Vakfı (MFMER)

Loyola Raporu, Beyne Kan Akışını Yeniden Sağlayacak Teknikleri Detaylandırıyor Yayınlanma tarihi: 24.01.2018

MAYWOOD, IL – Loyola Medicine nörologları ve beyin cerrahları tarafından hazırlanan bir rapora göre, son yıllarda beyinde felç veya tıkanmış arterler nedeniyle tehlike altındaki bölgelere kan akışını yeniden sağlamaya yönelik tekniklerin “patlayıcı bir evrimi” yaşandı…)Kaynak © 2023 Loyola İlaç

Serebral vasküler yetmezlik (beyne yeterli kan akışının olmaması) felç riskini artırır ve dünya çapında nörolojik ölüm ve sakatlığın önemli bir nedenidir. Tipik olarak aterosklerozdan (yağların, kolesterolün ve beyne kan sağlayan arterleri tıkayan diğer maddelerin birikmesi) kaynaklanır…)Kaynak © 2023 Loyola İlaç

Beyne kan akışını iyileştirmek için kullanılan teknikler ve prosedürler, kalp prosedürlerinde kullanılanlara benzer. Bunlar bypass ameliyatı, balon anjiyoplasti ve stentlemeyi içerir. En yeni cihazlardan birine stent alıcısı (stentriever olarak da bilinir) denir. Cihaz, bir tele tutturulmuş, kendiliğinden genişleyen bir örgü tüptür. Cihaz, kan damarları aracılığıyla beynin bir kısmına kan akışını engelleyen bir pıhtıya yönlendiriliyor. Cihaz kan pıhtısını kan damarının duvarına doğru iterek kan akışını anında yeniden sağlar. Daha sonra stent toplayıcı, doktor kateteri çıkardığında dışarı çekilen pıhtıyı yakalamak için kullanılır…)Kaynak © 2023 Loyola İlaç

Ekonomik Yükleri

Mayıs, Birleşik Krallık ve ABD’de yıllık inme farkındalık ayını kutluyor . En son Küresel Hastalık Yükü (GBD) tahminlerine göre, 2019’da dünya çapında yaklaşık 12,2 milyon felç vakası, 143 milyon sakatlığa göre ayarlanmış yaşam yılı (DALY) kaybı ve 6,6 milyon ölüm meydana geldi ; bu da felçi ikinci sırada yer alıyor. dünya çapında ölüm nedeni ve engelliliğin üçüncü önde gelen nedenidir. Son 30 yılda, felç vakalarının mutlak sayısında (%70) ve yaygın felç sayısında (%85) ve ayrıca felçten kaynaklanan ölümlerde (%43) bir artış olmuştur…)Kaynak Telif Hakkı © 2024 Elsevier Ltd.

2017 yılında inmenin toplam küresel doğrudan (örn. tedavi, rehabilitasyon ve sosyal bakım) ve dolaylı maliyetlerinin (örn. gelir kayıpları) 891 milyar ABD doları olduğu tahmin edilmektedir, bu da küresel GSYİH’nın %1,12’sine eşdeğerdir . İnmenin küresel yükündeki büyük ve devam eden artış, dünya çapındaki hükümetlere ve sağlık sistemlerine, acilen ele alınması gereken birçok zorluk sunmaktadır…)Kaynak Telif Hakkı © 2024 Elsevier Ltd.

İnme, kan damarlarından beyne giden perfüzyonun bozulmasından kaynaklanır. En sık görülen tip iskemik (trombotik veya embolik) felç olup, bunu hemorajik (intraserebral veya subaraknoid) felç takip etmektedir . Diğer türler arasında geçici iskemik ataklar (ciddi bir geçici pıhtıdan kaynaklanan) ve kriptojenik felçler (nedeni bilinmeyen) yer alır. Değiştirilebilen risk faktörlerinin yanı sıra yaş, cinsiyet, aile öyküsü, genetik faktörler gibi değiştirilemeyen risk faktörleri de rol oynayabilir. Erkeklerde inmeye bağlı sakatlık oranları daha yüksek olmasına rağmen, kadınlarda inme insidansı ve prevalansı daha yüksektir…)Kaynak Telif Hakkı © 2024 Elsevier Ltd.

Teşhis, beyne giden kan akışının ölçülmesini veya CT, MRI, CT veya manyetik rezonans anjiyografi veya Doppler sonografi ile beyin görüntülemeyi içerir...)Kaynak Telif Hakkı © 2024 Elsevier Ltd.

Ateroskleroza neden olabilecek ilaçlar

Kardiyovasküler sistemin hemen hemen her bölümü kanser tedavisinden etkilenebilir. Kalbin üç tabakasının tümü – perikard, miyokardiyum ve endokard – etkilenebilir ve sırasıyla perikardit, miyokardiyal fibroz ve kalp kapak hastalığına yol açar. Bunun yanında koroner arterler ve ileti sistemi de olumsuz etkilenebilir. Kalp yetmezliği, yaşamı tehdit eden aritmiler ve miyokardiyal iskemi kemoterapinin en korkulan komplikasyonlarıdır.

3. kuşak Tirozin kinaz inhibitörleri,

VEGF inhibitörleri ve 5-florourasil gibi ilaçların miyokard enfarktüsü, koroner arter hastalığı ve periferik arter hastalığı gibi iskemik komplikasyonlara neden olduğu bulunmuştur...) Bu mekanizmaların dışında kemoterapi alan hastalarda kemoterapiye bağlı dislipidemi ve proinflamatuar duruma bağlı olarak hızlanmış ateroskleroz olabilir..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Prostat kanseri tedavisinde kullanılan gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) agonist tedavisi de LDL düzeylerini yükseltir. mTOR bazlı kemoterapötik rejim alan hastalarda artan aterojenik küçük yoğun Düşük yoğunluklu dislipidemi gelişme olasılığı daha yüksektir..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

FDA, bazı hastalarda florokinolon antibiyotiklerle aort kan damarında yırtılma veya yırtılma riskinin arttığı konusunda uyarıda bulundu FDA İlaç Güvenliği İletişimi.. 12-20-2018

Bir ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) incelemesi, florokinolon antibiyotiklerin, aort adı verilen vücudun ana arterinde nadir fakat ciddi yırtılma veya yırtılma olaylarının oluşumunu artırabildiğini buldu. Aort diseksiyonu adı verilen bu yırtıklar veya aort anevrizmasının yırtılması tehlikeli kanamalara ve hatta ölüme neden olabilir. Ağızdan veya enjeksiyon yoluyla verilen sistemik kullanım için florokinolonlarla oluşabilirler...)Kaynak FDA İlaç Güvenliği İletişimi ABD

Florokinolonlar, başka bir tedavi seçeneği olmadıkça yüksek risk altındaki hastalarda kullanılmamalıdır. Yüksek risk altındaki kişiler, aort veya diğer kan damarlarında tıkanıklık veya anevrizma (anormal şişkinlikler) öyküsü olanlar, yüksek tansiyon, kan damarı değişikliklerini içeren bazı genetik bozukluklar ve yaşlıları içerir. Tüm florokinolonlar için reçete bilgilerine ve hasta İlaç Rehberine bu riskle ilgili yeni bir uyarı eklenmesini talep ediyoruz …Florokinolon antibiyotikler, belirli bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için onaylanmıştır ve 30 yılı aşkın bir süredir kullanılmaktadır. Hastalığa neden olabilecek bakterilerin büyümesini öldürerek veya durdurarak çalışırlar. Tedavi olmaksızın bazı enfeksiyonlar yayılabilir ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir (Şu Anda Mevcut FDA Onaylı Sistemik Florokinolonların Listesine bakın..) Kaynak FDA İlaç Güvenliği İletişimi ABD

Florokinolonlar,doktorlar tarafından akut sinüs enfeksiyonlarını (sinüzit), akut akciğer enfeksiyonlarını (bronşit) ve mesane enfeksiyonlarını tedavi etmek için reçete edilen antibiyotiklerdir. FDA, doktorlara bu antibiyotiklerin ciddi yan etkilerinin genellikle faydalarından daha ağır bastığını tavsiye ediyor. Başka bir tedavi seçeneği olmadığında doktorlar bu antibiyotikleri reçete etmelidir…)Kaynak Güvenli İlaç Uygulamaları Enstitüsü

FDA, bazı antibiyotiklerin ölümcül kalp hasarına neden olabileceği konusunda uyardı Üst solunum yolu enfeksiyonlarını tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan ilaçlar, idrar yolu enfeksiyonlarını zaten risk altında olan hastalara reçete edilmemelidir…)21 Aralık 2018

Gıda ve İlaç İdaresi Perşembe günü yaptığı açıklamada, bazı antibiyotiklerin vücudun ana arterinde ağrılı ve bazen ölümcül hasara neden olabileceğini söyledi. FDA, florokinolon antibiyotiklerin aort diseksiyonu riskini artırabileceğini ve halihazırda risk altında olan kişilerin bu antibiyotikleri alma konusunda dikkatli olmaları gerektiğini söyledi...)Kaynak nbcnews.com

“Bir ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) incelemesi, florokinolon antibiyotiklerin, aort adı verilen vücudun ana arterinde nadir fakat ciddi yırtılma veya yırtılma olaylarının oluşumunu artırabildiğini buldu. Aort diseksiyonu olarak adlandırılan bu yırtıklar veya aort anevrizmasının yırtılması tehlikeli kanamalara ve hatta ölüme yol açabilir” dedi ..)Kaynak nbcnews.com

FDA, kalp hastalığı olan hastalarda Klaritromisin kullanımına karşı uyardı Yayın tarihi: 23 Şubat 2018 Gıda ve İlaç İdaresi, CLARICOR çalışmasının 10 yıllık takibinin sonuçlarına dayanarak, klaritromisin (Biaxin) kullanan kalp hastalığı olan hastalarda artan ölüm riski için yeni bir uyarı ekledi. CLARICOR çalışması , 4.372 randomize hastayı günlük 500 mg klaritromisin dozlarıyla 14 gün tedavi gördükten sonra en az 2 yıl boyunca takip etti. Bu hastalar arasında araştırmacılar, koroner kalp hastalığı olan hastalarda ölümlerde beklenmedik bir artış gözlemlediler...)Kaynak 2023 Frontline Medical Communications Inc. , Newark, NJ, ABD

Ek Bilgi notu. Klaritromisin Biaxin markası altında satılan klaritromisin, çeşitli bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan bir antibiyotiktir. Bu, diğerleri arasında strep boğaz, zatürree, cilt enfeksiyonları, H. pylori enfeksiyonu ve Lyme hastalığını içerir.)

Proton Pompa İnhibitörlerinin Kardiyovasküler Riski 2019 Soyut

Proton pompa inhibitörleri (PPI’ler), gastroözofageal reflü (GÖRH) tedavisi için etkili ajanlardır. Ancak bu ilaçlar uzun süreli kullanım için onaylanmamıştır..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Artık reçetesiz satılan bu ajanlar, tıbbi gözetim olmaksızın GÖRH için kronik olarak kullanılmaktadır. ÜFE’lerin uzun süreli kullanımı, kısmen vasküler yaşlanmayı hızlandırma etkisinin aracılık ettiği önemli yan etkilere sahip olabilir..)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

GİRİŞ

Proton pompası inhibitörleri (PPI’ler), gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) ve diğer ilgili bozuklukların kısa süreli yönetimi için çok etkili maddelerdir. Bu aracılar, yıllık toplam 13 milyar doları aşan küresel satışlarla yaygın olarak kullanılmaktadır Başlangıçta kısa süreli yönetim için çalışılmış ve onaylanmıştır (4 hafta, yılda en fazla 2 tedavi döngüsü ile), ÜFE’lerin kronik kullanımı, tedavi süresinin ABD Gıda ve İlaç İdaresi tarafından onaylanan aralığın çok ötesine geçmesiyle artmıştır. FDA). Uzun süreli kullanımda güvenlik henüz titiz bir şekilde değerlendirilmemiştir. Zollinger-Ellison sendromu ve eroziv özofajit gibi belirli durumlar daha uzun tedavi süreleri gerektirir ve bu durumlarda faydalar risklerden ağır basar. Bununla birlikte, bu durumların insidansı çok düşüktür ve şu anda genel popülasyonda gözlenen aşırı uzun süreli kullanımı hesaba katmaz…)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

ÜFE’lerin uzun süreli kullanımı arttıkça, biriken klinik veriler, uzun süreli ÜFE kullanımı ile kırık riskinde artış, böbrek yetmezliği, miyokard enfarktüsü ve demans dahil olmak üzere ciddi olumsuz sekellerin oluşumu arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmıştır…)Bu yazıda, mevcut ürünlere kısa bir genel bakış ve güvenli kullanım için öneriler sunuyoruz ve ÜFE’lerin (ancak diğer antasit ilaçları değil) kronik kullanımının vasküler işlev bozukluğu ve artmış miyokard enfarktüsü riski ile ilişkili olduğuna dair kanıtlar sunuyoruz. , bunama ve böbrek yetmezliği. Ayrıca, hastaları uzun süreli ÜFE kullanımından vazgeçirmek için adım adım tedavi yaklaşımı da dahil olmak üzere güvenli ve etkili alternatif tedavi stratejilerini tartışıyoruz…)Kaynak NCBI Ulusal Tıp Kütüphanesi ABD

Ek Bilgi notu Proton pompa inhibitörleri (PPİ), gastrik asit üretiminde belirgin ve uzun süreli azaltan ilaç grubudur..

Bir yanıt yazın